Waarde ouders! — Een correcte brief anno 1896

Los van het object ‘computer’ zal de geletterde burger van rond 1890 gek hebben opgekeken van ’twitter’: een boodschap overbrengen in maximaal 140 tekens? Belachelijk! Neen, een goede brief schrijven, dat is de normale manier. En dat is dan weer een vaardigheid die wij tegenwoordig niet meer kennen. Handig bij die verloren kunst zijn de vele brievenboeken van destijds en bij het voeren van mijn dagelijkse correspondentie maak ik dan ook graag gebruik van dat van A.C. Akveld. […]

Los van het object ‘computer’ zal de geletterde burger van rond 1890 gek hebben opgekeken van ’twitter’: een boodschap overbrengen in maximaal 140 tekens? Belachelijk! Neen, een goede brief schrijven, dat is de normale manier. En dat is dan weer een vaardigheid die wij tegenwoordig niet meer kennen. Handig bij die verloren kunst zijn de vele brievenboeken van destijds en bij het voeren van mijn dagelijkse correspondentie maak ik dan ook graag gebruik van dat van A.C. Akveld. […]

Engelse kunsten rond 1900 geïntegreerd in de cultuur der Lage Landen

Twaalf van de deelnemers aan het tweedaagse seminar, dat op 22 en 23 september werd gehouden op twee locaties van de Rijksuniversiteit Groningen, hebben voor een kleurrijke invulling gezorgd van het thema: de invloed van de Engelse cultuur rond 1900 op, en de integratie ervan in, Nederland en België. […]

Twaalf van de deelnemers aan het tweedaagse seminar, dat op 22 en 23 september werd gehouden op twee locaties van de Rijksuniversiteit Groningen, hebben voor een kleurrijke invulling gezorgd van het thema: de invloed van de Engelse cultuur rond 1900 op, en de integratie ervan in, Nederland en België. […]

Op deze dag in 1892 overleed Matthias de Vries, initiator van ’t Groot WNT

Op deze dag in 1892 is de taalkundige Matthias de Vries overleden, die in 1820 was geboren, en nu nog steeds enige, zij het niet al te opzichtige, roem geniet. Hij was de initiator van het Grote Woordenboek der Nederlandse Taal, waarvan de allereerste aflevering in 1864 is verschenen, en waaraan is verder gewerkt door een hele redactie, totdat het eind 1998 compleet was. In vakkringen en onder liefhebbers van woordenboeken staat het bekend als De Vries en Te Winkel. Daarmee was het grootste woordenboek ter wereld, van één taal, een feit. Het was in ieder geval iets zo bijzonders dat buitenlandse televisiestations daarvan in nieuwsrubrieken mededeling hebben gedaan. Matthias de Vries was van 1848 tot 1853 hoogleraar Nederlands aan de Rijksuniversiteit te Groningen.

Op deze dag in 1892 is de taalkundige Matthias de Vries overleden, die in 1820 was geboren, en nu nog steeds enige, zij het niet al te opzichtige, roem geniet. Hij was de initiator van het Grote Woordenboek der Nederlandse Taal, waarvan de allereerste aflevering in 1864 is verschenen, en waaraan is verder gewerkt door een hele redactie, totdat het eind 1998 compleet was. In vakkringen en onder liefhebbers van woordenboeken staat het bekend als De Vries en Te Winkel. Daarmee was het grootste woordenboek ter wereld, van één taal, een feit. Het was in ieder geval iets zo bijzonders dat buitenlandse televisiestations daarvan in nieuwsrubrieken mededeling hebben gedaan. Matthias de Vries was van 1848 tot 1853 hoogleraar Nederlands aan de Rijksuniversiteit te Groningen.

Een thans geconcipieerd stukje op basis van een woordenboek uit 1911 (2)

Tal van mensen spelen scrabble, en dat is maar goed ook, want als dat niet het geval was, waren de meeste stukken die men ten beste geeft, waarschijnlijk nog beroerden dan reeds het geval is. Een terugblik naar Vreemde Woorden uit 1911 kan wellicht enig soelaas bieden.

Tal van mensen spelen scrabble, en dat is maar goed ook, want als dat niet het geval was, waren de meeste stukken die men ten beste geeft, waarschijnlijk nog beroerden dan reeds het geval is. Een terugblik naar Vreemde Woorden uit 1911 kan wellicht enig soelaas bieden.

Op deze dag in 1870 werd de latere taalzuiveraar Chariavarius geboren

Nog slechts weinigen zal de naam Gerard Nolst Trenité een begrip zijn. Op deze dag in 1870 werd hij geboren. Bekendheid kreeg hij toen hij onder het pseudoniem Charivarius in de Groene Amsterdammer humoristisch getinte stukjes tegen taal verloedering ging publiceren. Soms waren die bijdragen op rijm. In het jaar van zijn overlijden, 1946, verscheen de zevende druk van één zijner bekendste boeken: Is dat goed Nederlands? In 1940 was dat boek voor het eerst uitgekomen. Tien jaar eerder werd van zijn hand Klusjes en kliekjes naar Schopenhauer uitgegeven. In die teksten is de schrijver er uitstekend in geslaagd filosofie voor een groter publiek aantrekkelijk te maken. Charivarius publiceerde nog diverse andere boeken.

Nog slechts weinigen zal de naam Gerard Nolst Trenité een begrip zijn. Op deze dag in 1870 werd hij geboren. Bekendheid kreeg hij toen hij onder het pseudoniem Charivarius in de Groene Amsterdammer humoristisch getinte stukjes tegen taal verloedering ging publiceren. Soms waren die bijdragen op rijm. In het jaar van zijn overlijden, 1946, verscheen de zevende druk van één zijner bekendste boeken: Is dat goed Nederlands? In 1940 was dat boek voor het eerst uitgekomen. Tien jaar eerder werd van zijn hand Klusjes en kliekjes naar Schopenhauer uitgegeven. In die teksten is de schrijver er uitstekend in geslaagd filosofie voor een groter publiek aantrekkelijk te maken. Charivarius publiceerde nog diverse andere boeken.

Weest allen oecumenisch, vooral in het gebruik van zuivere zeep

Steeds opnieuw blijkt Het Leven ons allen op enigerlei wijze in de greep te houden, en wel zodanig dat wij dit soms vakbekwaam van ons zouden willen afspoelen. In mijn jeugd hadden wij daarvoor een soort panacee: zeep in blokvorm met een daarin aangebracht logo, waarover in 1899 een omvangrijke brochure is uitgekomen. Ter grotere glorie van het product. […]

Steeds opnieuw blijkt Het Leven ons allen op enigerlei wijze in de greep te houden, en wel zodanig dat wij dit soms vakbekwaam van ons zouden willen afspoelen. In mijn jeugd hadden wij daarvoor een soort panacee: zeep in blokvorm met een daarin aangebracht logo, waarover in 1899 een omvangrijke brochure is uitgekomen. Ter grotere glorie van het product. […]

Een thans geconcipieerd stukje op basis van een woordenboek uit 1911 (1)

Hier volgt de eerste van enkele bijdragen, ingegeven door de bestudering van een inmiddels honderd jaar oud Vreemde Woordenboek, waarin zoveel fascinerende, en in de loop van de twintigste eeuw qua betekenis deels veranderlijk gebleken, woorden voorkomen, dat het eenvoudigweg vraagt om meer dan eenmalige aandacht. […]

Hier volgt de eerste van enkele bijdragen, ingegeven door de bestudering van een inmiddels honderd jaar oud Vreemde Woordenboek, waarin zoveel fascinerende, en in de loop van de twintigste eeuw qua betekenis deels veranderlijk gebleken, woorden voorkomen, dat het eenvoudigweg vraagt om meer dan eenmalige aandacht. […]

Spiegel das Kätzchen – een juweel gebaseerd op een oud gezegde

Als vierde onderdeel in de 23-delige reeks voorleesavonden met verhalen van de Zwitser Gottfried Keller (1819-1890) wordt deze maandag en dinsdag opnieuw een verhaal uit ‘Die Leute von Seldwyla’ voorgelezen: ‘Spiegel das Kätzchen’, dat een sprookje is, want een gecodeerd leerstuk over menselijk gedrag. ‘Want dieren zijn precies als mensen met dezefde mensenwensen…..’ […]

Als vierde onderdeel in de 23-delige reeks voorleesavonden met verhalen van de Zwitser Gottfried Keller (1819-1890) wordt deze maandag en dinsdag opnieuw een verhaal uit ‘Die Leute von Seldwyla’ voorgelezen: ‘Spiegel das Kätzchen’, dat een sprookje is, want een gecodeerd leerstuk over menselijk gedrag. ‘Want dieren zijn precies als mensen met dezefde mensenwensen…..’ […]

Gottfried Keller-serie nu met Die drei gerechten Kammacher

De drieëntwintigdelige reeks met voorgelezen verhalen van Gottfried Keller wordt op woensdag 2 februari voortgezet met Die drei gerechten Kammacher, eveneens uit de bundel Die Leute von Seldwyla. Dit verhaal zal de drie afleveringen tijdens de resterende werkdagen van de lopende kalenderweek beslaan, maar dan alleen tussen 22:00 uur en 22:35 uur, in het programma Am Abend vorgelesen, dat op de Duitse regionale radiozender NDR Kultur, wordt uitgezonden.

De drieëntwintigdelige reeks met voorgelezen verhalen van Gottfried Keller wordt op woensdag 2 februari voortgezet met Die drei gerechten Kammacher, eveneens uit de bundel Die Leute von Seldwyla. Dit verhaal zal de drie afleveringen tijdens de resterende werkdagen van de lopende kalenderweek beslaan, maar dan alleen tussen 22:00 uur en 22:35 uur, in het programma Am Abend vorgelesen, dat op de Duitse regionale radiozender NDR Kultur, wordt uitgezonden.

Hier in première: een recentelijk vertaald gedicht van Oscar Wilde

Cornelis W. Schoneveld, wiens bundel met vertaalde Engelse gedichten wij hier eerder bespraken, biedt ons de primeur van een nieuwe vertaling van zijn hand. Het gaat om een gedicht van Oscar Wilde, waarin hij zijn drie jaar jongere zus Isola herdenkt, die stierf in de winter van 1867, toen Oscar twaalf jaar oud was. […]

Cornelis W. Schoneveld, wiens bundel met vertaalde Engelse gedichten wij hier eerder bespraken, biedt ons de primeur van een nieuwe vertaling van zijn hand. Het gaat om een gedicht van Oscar Wilde, waarin hij zijn drie jaar jongere zus Isola herdenkt, die stierf in de winter van 1867, toen Oscar twaalf jaar oud was. […]