Over een verdwenen symbolistisch schilderij van een vergeten Toorop-pupil

Image4Hoera, de Toorop-tentoonstelling is voor geopend verklaard! Natuurlijk de tentoonstelling van het jaar. Qua kunsthistorisch belang, uniciteit en pure schoonheid is de Toorop-expo waarschijnlijk alleen te vergelijken met de Carel de Nerée-tentoonstelling van 2014-’15 in het Louis Couperus Museum.

Dat is natuurlijk een verwaand grapje. Over naar serieuzere zaken aangaande Jan Toorop, waarvoor we graag uw kennis inschakelen. Mogelijk kunt u de vaderlandse decadente kunst- en literatuurgeschiedenis een schone dienst bewijzen.

De schilder Alex Boom was een leerling van Toorop, vermoedelijk rond 1890. Van deze Boom had ik tot voor kort nog nooit gehoord, maar ik heb hem nu in het onderzoeksvizier. Waarom? Omdat hij één van de nog geen handvol Nederlandse kunstenaars blijkt te zijn geweest die op Peladans Rose & Croix-Salons van de jaren 1890 exposeerde. Dit waren waarschijnlijk de belangrijkste tentoonstellingen uit de geschiedenis van het symbolisme en nauw daaraan verwante schilderkunstige stromingen. Dat Boom daar exposeerde maakten wij op uit het niet lang geleden online verschenen, zeer interessant artikel ‘Statistically Speaking: Central Exhibitors at the Salons of the Rose + Croix‘ door Mary Slavkin. Vanwege onze De Nerée-biografie in wording in het bijzonder en het onderzoek naar zielsverwante Nederlandse kunstenaars in Parijs rond 1900 in het algemeen, bestudeerden we aandachtig de statistiek en troffen Boom aan in 1894. Sarluis exposeerde er trouwens ook twee keer.

Uit navraag bij mevrouw Slavkin bleek Boom daar een mogelijk zeer interessant werk heeft geëxposeerd. Uit haar email citeren wij:

Quite a few of the artists who only exhibited a few works have been quite hard to identify. Occasionally they have actually been different artists exhibiting under pseudonyms. Regularly the names are misspelled and the addresses correspond to dealers or someone else. Hopefully you can identify them though!
The information I have (…) is this:
A. Boom: Supplication de Dragamosus (d’après la légende de Prins), exhibited  in 1894. The address listed for him is : 127 Rustenburgers. (I assumed this was probably 127 Rustenburgerstraat, Amsterdam, Netherlands)

Het kan ook een andere Boom zijn, maar voor zover wij konden nagaan komt alleen bovengenoemde in aanmerking. Het zal via Toorop (of Zilcken?) zijn geweest dat de Salondeuren voor hem open zijn gegaan. Het schilderij in kwestie moet wel gebaseerd op het wrede neomystieke Middeleeuwenverhaal Dragamosus van Ary Prins. Dat verhaal werd eerst gepubliceerd in De Nieuwe Gids van 1892 en vijf jaar later gebundeld in Een koning, uitgegeven in de fraaie Wenkenbach-band. U welbekend nemen wij aan. Mocht u het niet kennen: de bundel wordt zowaar besproken in het recente canonboek De leeslijst. Kortom, een belangrijk, klassiek en veelgelezen boek.

Lees ook:  Een gedicht voor Nieuwe Kunst-vormgever Chris Wegerif.

Nu ja, ook dat is natuurlijk een grapje. We zijn immers in Nederland, het land zonder klassieken. Hoe het zij: wij, en u ook, willen dat schilderij zien! Kijk, gezien de aard en vereisten van de Salons moet het wel om een bijzonder, symbolistisch doek gaan. Maar… waar is het? Geen idee! Niet te vinden! Geen verzamelaar (die paar die ik ken dan) had enig idee en een zoektocht in de digitale museadepots leverde niets op. Wel heeft het Drents Museum een portret van R.W.P. de Vries uit 1899, en de onvolprezen Erik L. van het R.K.D. leverde bijgaand plaatje van een symbolistisch aandoend landschap: ‘De dood van de zomer’, uit een vooralsnog onbekend jaar.

Kortom: wie weet meer van Alex Boom dan via Google en Delpher te vinden is en wie heeft dit schilderij boven de bank hangen? Namens ons en alle Nederlandse fin de siècle-onderzoekers (alle drie): bij voorbaat dank!

Eén gedachte over “Over een verdwenen symbolistisch schilderij van een vergeten Toorop-pupil”

  1. Geachte heer Bink,
    Even betreffende Alex Boom:
    Toeval of niet maar ik ben net in de familieboeken aan het kijken en zowaar kom ik een stukje schrijven (“folder”)tegen uit 1933 betreffende een tentoonstelling van Alex Boom. Tevens wordt over Toorop gesproken, (dat ze allebei in Indië zijn geboren etc.)
    Hoe dan ook indien belangstelling:
    Pdf is zo gemaakt.
    Met vriendelijke groet
    R.A. Boom

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *