Van en over De Nerée’s portret van General von Meissner uit 1908

Bij de aanstaande veiling van Bubb Kuyper gaat een tekening van Carel
(of Karel) de Nerée onder de hamer. Misschien zag u, liefhebber zijnde, het alreeds en dan weet u ook, kennerschap vloeit immers doorgaans voort uit liefhebberij, dat dit een heel bijzonder werk is. Elk werk van De Nerée is, gezien de verregaande zeldzaamheid, uiteraard bijzonder maar dit werk is interessant vanwege zijn (cultuur)historische en biografische belang.
Het betreft catalogusnummer 4366 (waarnaar ik niet kan linken, dus even zoeken op ‘Nerée’ en u heeft hem) en wordt beschreven als:

Nerée tot Babberich, C.K.H. de (1880-1909) (attrib.). (Portrait of general Von Meißner). Drawing, pencil, 37,5×20,5 cm., monogrammed and “08”.- Right margin cut short w. partial loss of monogram; sl. foxed.

Dat is bijna helemaal correct: het hoeft niet toegeschreven te worden áán, het ís een tekening van Kareltje. Als ze mij even opgetelefoneerd hadden had ik ze dat kunnen zeggen en hadden ze in plaats van het op 300 à 500 iets hoger kunnen inzetten, 500 à 700 of daaromtrent.
Het is in een geheel andere stijl dan we van De Nerée kennen want het lijkt niet op De Feure, Beardsley of Toorop zoals zijn bekendste werken, maar het is een naturalistisch portret. Het is wel voor De Nerée’s doen opvallend voltooid en ook met scherper potloodlijnen getekend. Ik vind het wel mooi, maar dat doet er niet toe want ik ben immer de verantwoord objectieve, o zo verfijnde en briljante, decadente kunst- en cultuurwetenschapper hier.En als u bijvoorbeeld zoals ik aan een enorm boek over leven en werken van De Nerée werkt dat hopelijk over één of twee jaar eindelijk eens af is (en dat weet u ook hoeveel fokkin’ werk dát is) dan kent u dit werk.
Het is interessant, of opvallend zo men wil, want het is een van de állerlaatste tekeningen die De Nerée heeft gemaakt. In 1906-1907 had hij nog een reeks door Hodler beïnvloede werken gemaakt maar in de loop van 1907 tot zijn dood in oktober 1909 legde hij de tekenpen vrijwel neer. Hij richtte zich toen vooral op doordringen tot de allerhoogste maatschappelijke kringen en ging bijvoorbeeld op de thee bij de Koningin, zoals wij eerder  vertelden. Maar hij zat ook veel elders in Europa, in kuuroorden en in Italië en vertoefde daar met allerlei sjieke dames, zoals de mysterieuze Madame de S.
Zo komen we, over mysterieus gesproken, bij de kunst- en cultuurhistorische prijsvraag van deze week: wie was deze general Von Meissner? Ik weet het niet, geen idee, kan de goede man al jaren niet terugvinden in de papieren en digitale archieven. Wel weet ik waar ik ongeveer denk te moeten zoeken want in waarschijnlijk 1907 had De Nerée omgang, die mogelijk in een verloving resulteerde, met een van de dochters van de, zacht gezegd, omstreden Von Eulenburg. U weet wel,die van de Harden-Eulenburg affaire: na het proces tegen Oscar Wilde het grootste homoseksuele schandaal uit de moderne Europese geschiedenis.
Dat De Nerée net in deze periode rond die kringen rond Wilhem II wou doordringen is, onwetenschappelijk gezegd, totaal gestoord. Níemand wou zich met die vunzigheid associëren maar dat kon De Nerée blijkbaar niet schelen. Wel stoer natuurlijk. En, hoor ik u denken, was De Nerée ook homoseksueel? Weet ik niet zeker. Ik denk het soms wel, ik denk soms dat ‘ie wat heeft gehad met Henri van Booven, maar kan dat niet goed ‘bewijzen’. Mogelijk was ‘ie wat je nu dan biseksueel noemt maar daar wil ik nu even vanaf zijn, want de vraag is heden: wie was deze generaal Von Meissner precies? En is deze naam correct (gespeld)? Helpt u mij deze man te identificeren voor de ontbrekende puzzelstukjes van de laatste, buitenlandse, jaren van Neerlands grootste tekenkunstenaar.
Ik noem Von Eulenburg want je zou denken dat Von Meissner iemand uit deze kringen was of ergens anders nabij Wilhelm II sociaal moet hebben vertoefd.  Het was niet Otto Meissner  en het was niet Karl en verder loop ik vast op de google en ook in de papieren en archieven. Hij moet echter toch te vinden zijn en kijk ik weer met mijn neus? Op de tekening is hij ongeveer vijftig jaar oud, denk ik, en is dus rond 1860 geboren, is Duits of mogelijk Zwitsers (De Nerée kwam ook veel in Zwitserland). Wie het weet mag het zeggen! Dank namens mij, de jongens en meisjes van Bubb Kuyper en cultuurminnend Nederland.

UPDATE 9-11: Het is niet Von Meissner want verso linksboven heeft De Nerée geschreven: ‘Portret van Generaal Meispier, Pelgi, december ’08.’ Wie Meispier is weet ik ook niet, ‘Pelgi’ is mogelijk het plaatsjes Pegli, iets ten westen van Genova. (Dank aan Dick V.!)