Fin de siècle muziek voor plechtigheden
Op zondag 1 februari wordt in het programma van Iain Burnside — dat zijn naam draagt en door BBC Radio 3 gewoonlijk, en ook in dit geval, wordt uitgezonden tussen 11:00 uur en 13:00 uur onze tijd — de aflevering Hatched, matched and dispatched gepresenteerd.
Dat is de titel van het thema deze week: muziek van onder meer Richard Wagner (1813-1883) en Gustav Mahler 1860-1911), welke een bijzondere functie krijgt doordat deze wordt gebruikt voor doopfeesten, trouwerijen en begrafenissen. In een tijdsbestek van twee uur kan daarover weliswaar veel (diep)zinnigs ten beste worden gegeven, maar is het eveneens heel goed mogelijk daarnaast — of zelfs in plaats daarvan — heel wat onbedaarlijk geraaskal den volke via het luistertoestel kond te doen.
Actualiteit als ‘aangever’
Het thema dat Iain Burnside — dan wel, zoals dat in enkele gevallen gebeurt, zijn plaatsvervanger — behandelt, heeft doorgaans op enigerlei wijze te maken met de actualiteit en naar aanleiding daarvan wat het publiek hem aandraagt. Hij zal zondag wel uitleggen waarom een dagelijks actueel thema: muziek bij ritelen als doop, huwelijk en uitvaarten, nu bijzondere aandacht krijgt.
Naast de beide reeds genoemde meesters komen eveneens de Franse componist Jean Philippe Rameau en zijn 
Italiaanse confrater Domenico Scarlatti aan de orde.
De presentator wordt ook op zondag 1 februari weer vergezeld door een gast; voor deze gelegenheid is dat Reverend Dr Giles Fraser, Vicar van St. Mary’s Church te Putney. Deze eerwaarde is tevens columnist van de kwaliteitskrant The Guardian en verder werkt hij met enige regelmaat mee aan het programma Today van BBC Radio 4.
Prikkelend thema
Eigenlijk is het wel een thema om eens uitgebreider bij stil te staan, ook en vooral omdat en doordat ik zelf meer dan eens daarmee te stellen heb gehad in de laatste van de drie genoemde categorieën — nadat de laatste loodjes in het bestaan van de uitgeleide gedane personen reeds hun gewicht compleet hadden verloren — en was in die context ook muziek van Richard Strauss — diens Vier letzte Lieder — heel direct betrokken.
Doch dergelijke memoires strekken zich niet uit tot de tijdspanne van dit elektronische fin de siècle tijdschrift: ik ben nog niet zo bejaard dat ik ongeveer een eeuw geleden reeds als een voor het muzikale element in de plechtigheden verantwoordlijke psychopompos heb gefungeerd. Maar ik heb immers de beschikking over een website, welke bedoeld is voor uitsluitend memoires, en daar kan ik eventueel ooit — doch zonder uitstel op basis van de heilige Juttemis — nader op deze, dan zeer persoonlijk getinte, thematiek ingaan.
____________
Afbeeldingen
1. Richard Wagner, geschilder door Auguste Renoir (1841-1919).
2. Gustav Mahler in 1909, twee jaar voor zijn overlijden.