Aleksandr Glazoenov: Vioolconcert
In het jaar 1904 componeerde de Rus Aleksandr Glazoenov (1865-1936) zijn enige vioolconcert; de toonsoort is a kleine terts en het werk draagt het opusnummer 82. Hoewel het werk in de twintigste eeuw is geschreven, vertoont het nog alle kenmerken van de virtuozenconcerten van de tweede helft van de negentiende eeuw. Niet alleen die van Oost-Europa, maar evenzeer die van Duitse en Franse meesters welke toen op de voorgrond stonden, zoals Max Bruch (1838-1920) respectievelijk Edouard Lalo (1823-1892). Reeds als zeer jonge man had Glazoenov laten zien tot welke grote prestaties hij kon komen, door als muziekstudent van zestien — een jaar voor de geboorte van Igor Stravinski — zijn eerste (van in totaal acht) symfonieën te componeren. Daarin liet hij zien, en vanzelfsprekend ook horen, hoezeer het hem was gelukt om de stijlelementen van de specifiek Petersburgs-Russische ‘school’ rond Nikolaj Rimski-Korsakov (1844-1908) in het hem door muziekdocenten aangeleerde te laten ineenvloeien.
Het concert werd voor de eerste keer uitgevoerd in 1905 te Sint Petersburg met als solist de Hongaarse violist Leopold Auer (1845-1930) — de man die een slordige drie decennia eerder had geweigerd het Vioolconcert van Tsjajkovski (1840-1893) in première uit te voeren — en zelfs collega’s zodanig heeft ‘bewerkt’ dat deze daartoe evenmin nog bereid waren; gelukkig met één uitzondering — ondanks dat de componist in de partituur dit opus reeds aan deze musicus had opgedragen.
In Sovjet-Rusland niet erg bekend
Dat concert voor viool en orkest is wellicht het bekendste werk van deze Rus, al was het opvallend dat zo’n vier decennia geleden — toen de Russische meesterviolist David Oistrach (1908-1974) zijn Nederlandse collega Herman Krebbers (geb. 1923) voor een tournee in de Sovjetunie uitnodigde — Krebbers besloot om Glazoenovs concert aldaar voor te dragen, aangezien het er in die dagen nauwelijks zou worden uitgevoerd.
Televisieconcert van de WDR
In het eerste nachtelijke uur van dinsdag 24 op woensdag 25 maart zal dat Concert voor viool en orkest van Glazoenov — voor klassiek orkest met toevoeging van slagwerk en harp — worden uitgezonden op de Duitse televisiezender WDR (Westdeutscher Rundfunk) door de Amerikaanse violiste Hilary Hahn, begeleid door het WDR Sinfonieorchester Köln onder leiding van Semyon Bychkov.
Igor Stravinski: Scherzo fantastique, opus 3
Voorafgaande aan dat concert zal hetzelfde ensemble, maar dan zonder soliste, het Scherzo fantastique opus 3 van 
Igor Stravinksi (1882-1971), geschreven voor groot orkest, uitvoeren.
Stravinski heeft dit stuk in 1907-1908 gecomponeerd. Het werd voor het eerst uitgevoerd door het eigen orkest van de pianist, componist en dirigent Aleksandr Ziloti (1863-1945) in Sint Petersburg, op 6 februari 1909. In het publiek zat toen Sergej Djagilev (1872-1929), de leider van de Ballets Russes, die eveneens als impresario optrad en heel graag wilde dat er meer en meer Russische muziek in het buitenland zou worden gespeeld. Hij organiseerde zelf concerten en gaf zelfs een eigen tijdschrift uit: Mir Isskoestva (De wereld van de kunst).
Hij had die avond ruim de gelegenheid om te horen of Stravinski aan zijn eisen voldeed, aangezien Ziloti ook nog diens Feu d’artifice — ook nog heel nieuw, want eveneens gereedgekomen in 1908 — op het programma had gezet. Djagilev was tevreden en verstrekte hem de opdracht voor het daarop volgende seizoen een ballet te schrijven. Dat werd De vuurvogel.
_____________
Afbeeldingen
1. De Russische, geniale componist Aleksandr Konstantinovitsj Glazoenov.
2. Igor Stravinski in oktober 1912; de laatste foto die van hem in Sint Petersburg werd genomen voordat men ging emigreren.