Categorie: Maatschappij & wetenschap

Stravinski’s ‘Psalmensymfonie’

Op 13 september 2008 heeft het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van Ed Spanjaard, in het kader van de serie Zaterdagmatinee in het Amsterdamse Concertgebouw, een uitvoering gepresenteerd van de Psalmensymfonie uit 1930 (revisie 1948) van Igor Stravinski (1882-1971). Het betreft een opdrachtwerk dat de financieel onafhankelijke meceanas en dirigent Sergej Koessevitski (1874-1951) van Stravinski had verlangd om het vijftigjarig bestaan van zijn ensemble — het Boston Symphony Orchestra — later dat jaar te vieren. Opvallenderwijs werd de première niet aldaar gegeven, maar in het Palais des Beaux Arts in de Belgische hoofdstad, onder leiding van Ernest Ansermet. Dat was op 13 december 1930; zes dagen later werd dit opus door het orkest van Boston voor het eerst gespeeld.
De versie van het Ed Spanjaard met het RFO valt te beluisteren èn te bekijken in het tv-programma NPS Podium dat in de nacht van donderdag 7 op vrijdag 8 mei — tussen 00:15 uur en 01:12 uur — zal worden uitgezonden via Nederland 2.

Op 13 september 2008 heeft het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van Ed Spanjaard, in het kader van de serie Zaterdagmatinee in het Amsterdamse Concertgebouw, een uitvoering gepresenteerd van de Psalmensymfonie uit 1930 (revisie 1948) van Igor Stravinski (1882-1971). Het betreft een opdrachtwerk dat de financieel onafhankelijke meceanas en dirigent Sergej Koessevitski (1874-1951) van Stravinski had verlangd om het vijftigjarig bestaan van zijn ensemble — het Boston Symphony Orchestra — later dat jaar te vieren. Opvallenderwijs werd de première niet aldaar gegeven, maar in het Palais des Beaux Arts in de Belgische hoofdstad, onder leiding van Ernest Ansermet. Dat was op 13 december 1930; zes dagen later werd dit opus door het orkest van Boston voor het eerst gespeeld.
De versie van het Ed Spanjaard met het RFO valt te beluisteren èn te bekijken in het tv-programma NPS Podium dat in de nacht van donderdag 7 op vrijdag 8 mei — tussen 00:15 uur en 01:12 uur — zal worden uitgezonden via Nederland 2.

Briefwisseling tussen Freud en Groddeck

Bij Stroemfeld Verlag verscheen een uitgave van de briefwisseling tussen Sigmund Freud en Georg Groddeck (1866-1934). Onder de oppervlakte van hartelijkheid waarmee de twee elkaar bejegenen, wordt in deze correspondentie de spanning voelbaar die er tussen de meester en zijn leerling bestond: ‘Um seine aggressiven Gefühle gegenüber dem Vater Freud zu binden, bringt er ihn in der Mutterreihe unter und zieht sich oft in eine kindliche Haltung zurück.’ Krachtvoer voor psychologen dus.

Bij Stroemfeld Verlag verscheen een uitgave van de briefwisseling tussen Sigmund Freud en Georg Groddeck (1866-1934). Onder de oppervlakte van hartelijkheid waarmee de twee elkaar bejegenen, wordt in deze correspondentie de spanning voelbaar die er tussen de meester en zijn leerling bestond: ‘Um seine aggressiven Gefühle gegenüber dem Vater Freud zu binden, bringt er ihn in der Mutterreihe unter und zieht sich oft in eine kindliche Haltung zurück.’ Krachtvoer voor psychologen dus.

Busoni en Schreker op WDR 3

Hedenavond kunt u op de Duitse radiozender WDR 3 in het programma Konzert live — dat tussen 20:05 en 22:30 uur zal worden uitgezonden — luisteren naar de Symfonische nocturne voor orkest van Ferruccio Busoni (1866-1924). Daarna volgen twee flink latere stukken van twee zeer verschillende componisten — een Italiaan en een Japanner —, waarna het ether-optreden van het WDR Sinfonieorchester onder leiding van Emilio Pomarico zal worden besloten met een fragment uit de opera Der ferne Klang uit de jaren 1901-1910 van Franz Schreker (1878-1934).

Hedenavond kunt u op de Duitse radiozender WDR 3 in het programma Konzert live — dat tussen 20:05 en 22:30 uur zal worden uitgezonden — luisteren naar de Symfonische nocturne voor orkest van Ferruccio Busoni (1866-1924). Daarna volgen twee flink latere stukken van twee zeer verschillende componisten — een Italiaan en een Japanner —, waarna het ether-optreden van het WDR Sinfonieorchester onder leiding van Emilio Pomarico zal worden besloten met een fragment uit de opera Der ferne Klang uit de jaren 1901-1910 van Franz Schreker (1878-1934).

Friedrich Engels: een verlichte seksist

Friedrich Engels veroordeelde prostitutie, maar ging zelf naar de hoeren; hij was voor gelijkheid, maar verwierp het vrouwelijk stemrecht. Tristram Hunt, de biograaf van de Duitse filosoof, legt in The Guardian uit hoe we de tegenstellingen in het denken van deze ‘verlichte seksist’ moeten verklaren.

Friedrich Engels veroordeelde prostitutie, maar ging zelf naar de hoeren; hij was voor gelijkheid, maar verwierp het vrouwelijk stemrecht. Tristram Hunt, de biograaf van de Duitse filosoof, legt in The Guardian uit hoe we de tegenstellingen in het denken van deze ‘verlichte seksist’ moeten verklaren.

Lezingen over Husserl online

Het is dit jaar 150 jaar geleden dat Edmund Husserl (1859-1938) werd geboren. Hij geldt als de uitvinder van de fenomenologie en heeft daardoor een moeilijk te overschatten invloed op de geschiedenis van de filosofie uitgeoefend. The International Centre for Phenomenological Research, schatbewaarder van de Husserl-Archives Leuven, heeft onlangs een aantal recent gehouden lezingen over de filosoof online gezet. Niet om te lezen, maar om te beluisteren.

Het is dit jaar 150 jaar geleden dat Edmund Husserl (1859-1938) werd geboren. Hij geldt als de uitvinder van de fenomenologie en heeft daardoor een moeilijk te overschatten invloed op de geschiedenis van de filosofie uitgeoefend. The International Centre for Phenomenological Research, schatbewaarder van de Husserl-Archives Leuven, heeft onlangs een aantal recent gehouden lezingen over de filosoof online gezet. Niet om te lezen, maar om te beluisteren.

Crisis: Marx mag weer

Afgeschreven, bespot en gehekeld, maar dankzij de huidige economische crisis weer afgestoft, geherwaardeerd en bewonderd: Das Kapital van Karl Marx (1818 – 1883). Het hoe-en-waarom leest u op Foreign Policy.

Afgeschreven, bespot en gehekeld, maar dankzij de huidige economische crisis weer afgestoft, geherwaardeerd en bewonderd: Das Kapital van Karl Marx (1818 – 1883). Het hoe-en-waarom leest u op Foreign Policy.

Mahler I in ‘Performance on 3’

In het BBC 3-radioprogramma Performance on 3 wordt op donderdag 23 april, ’s avonds tussen 20:00 uur en 22:15 uur onze tijd, een concert gegeven met twee programma-onderdelen en in aansluiting daarop nog een heel ander programma. Als tweede onderdeel, naar schatting vanaf kwart over acht, speelt het London Symphony Orchestra onder leiding van Daniel Harding de Symfonie nr. 1 in d kleine terts, Der Titan, van Gustav Mahler (1860-1911), gecomponeerd in de periode 1884-1888.
Op dit fin de siècle-weblog kunt u een uitgebreid artikel — met achtergrond-gegevens over de componist en zijn symfonie, alsmede een technische toelichting in grote lijnen op dat werk — vinden op 23 augustus 2006.

In het BBC 3-radioprogramma Performance on 3 wordt op donderdag 23 april, ’s avonds tussen 20:00 uur en 22:15 uur onze tijd, een concert gegeven met twee programma-onderdelen en in aansluiting daarop nog een heel ander programma. Als tweede onderdeel, naar schatting vanaf kwart over acht, speelt het London Symphony Orchestra onder leiding van Daniel Harding de Symfonie nr. 1 in d kleine terts, Der Titan, van Gustav Mahler (1860-1911), gecomponeerd in de periode 1884-1888.
Op dit fin de siècle-weblog kunt u een uitgebreid artikel — met achtergrond-gegevens over de componist en zijn symfonie, alsmede een technische toelichting in grote lijnen op dat werk — vinden op 23 augustus 2006.

Het nieuws als haiku

Op zijn uitstekende recensieblog bespreekt Achille van den Branden Het nieuws in drie regels van criticus en journalist Félix Fénéon (1861-1944), een bloemlezing van de ultrakorte nieuwsberichten die hij schreef voor het Parijse dagblad Le Matin. De luttele drie regels die hem per bericht tot zijn beschikking stonden, noopten hem tot creativiteit en inspireerden hem tot humor. Het nieuws als haiku. Voorbeeld: ‘De lijkschouwing van een jochie, dood aangetroffen in een greppel bij Niort, wees uit dat Magere Hein zich niet als enige aan hem had vergrepen.’

Op zijn uitstekende recensieblog bespreekt Achille van den Branden Het nieuws in drie regels van criticus en journalist Félix Fénéon (1861-1944), een bloemlezing van de ultrakorte nieuwsberichten die hij schreef voor het Parijse dagblad Le Matin. De luttele drie regels die hem per bericht tot zijn beschikking stonden, noopten hem tot creativiteit en inspireerden hem tot humor. Het nieuws als haiku. Voorbeeld: ‘De lijkschouwing van een jochie, dood aangetroffen in een greppel bij Niort, wees uit dat Magere Hein zich niet als enige aan hem had vergrepen.’

Documentaire over de Bagdad-Spoorlijn twee maal achtereen op Arte-televisie

Nu bestaan er vergevorderde plannen [1] om de beide delen van de stad Istanboel middels een spoorlijn onder de Bosporus door met elkaar te verbinden om daarmee dreigende verkeersinfarcten te vermijden. Nu alweer meer dan een eeuw geleden wilde Sultan Abdulhamid II tussen Constantinopel en Bagdad een spoorlijn laten aanleggen. Het eindpunt is echter nimmer bereikt. […]

Nu bestaan er vergevorderde plannen [1] om de beide delen van de stad Istanboel middels een spoorlijn onder de Bosporus door met elkaar te verbinden om daarmee dreigende verkeersinfarcten te vermijden. Nu alweer meer dan een eeuw geleden wilde Sultan Abdulhamid II tussen Constantinopel en Bagdad een spoorlijn laten aanleggen. Het eindpunt is echter nimmer bereikt. […]

Die Verwandlung der Welt. Eine Geschichte des 19. Jahrhunderts

Luid applaus voor Die Verwandlung der Welt. Eine Geschichte des 19. Jahrhunderts (C. H. Beck Verlag, 1568 pagina’s) van historicus Jürgen Osterhammel. ‘ Meisterwerk’ ; ‘ epochemachend’ ; ‘ Opus Magnum die Geschichtsschreibung verändern wird’; de recensies zijn zó jubelend dat een Nederlandse vertaling van deze opulente studie niet kán uitblijven. Hopen we.

Luid applaus voor Die Verwandlung der Welt. Eine Geschichte des 19. Jahrhunderts (C. H. Beck Verlag, 1568 pagina’s) van historicus Jürgen Osterhammel. ‘ Meisterwerk’ ; ‘ epochemachend’ ; ‘ Opus Magnum die Geschichtsschreibung verändern wird’; de recensies zijn zó jubelend dat een Nederlandse vertaling van deze opulente studie niet kán uitblijven. Hopen we.