Opdrachtwerk
Don Carlos is een opera, die Verdi heeft geschreven in opdracht van de Parijse Grand Opéra, nadat de première van zijn Macbeth op 21 april 1865 was gerealiseerd. Er werden diverse stoffen overwogen, doch na enige tijd zijn de directie van de Opéra en de componist overeengekomen dat de tragedie in dichtvorm Don Carlos (1787/88), van Friedrich von Schiller (1759-1805), een goede keuze zou zijn. De opdracht voor het libretto ging naar Joseph Méry (1798-1865) [1], die echter middenin het werk overleed, waarna Camille du Locle (1832-1903) de tekst heeft voltooid. Eind 1865 begon Verdi met het componeren en in 1866 heeft hij, in de badplaats Cauteret in de Pyreneëen, de laatste hand aan Don Carlos gelegd.
Twee versies
De eerste opvoering werd gerealiseerd in de Parijse Grand Opéra, op 11 maart 1867, in aanwezigheid van het hof. Niet alles was bij die gelegenheid op het niveau zoals dat mocht worden verwacht en een geniale componist als Verdi zou realiseren. Later dat jaar had het werk meer succes in het Londense operatheater van Covent Garden, maar pas in Bologna met een meesterdirigent en tal van uitnemende vocalisten kwam het werk tot volle bloei en zou dat succes in de Milanese Scala worden gecontinueerd. Vijftien jaar daarna bewerkte de componist, samen met de librettist van Aida, Antonio Ghislanzoni (1824-1893) het stuk, waarna Don Carlos op 10 januari 1884 in de Scala van Milaan opnieuw in première is gegaan, en tot op de huidige dag veelal grote bijval oogst.
De voornaamste vocale uitvoerenden op 3 januari zijn onder anderen Ferruccio Furlanetto, bariton; Giuseppe Filianoti, tenor; Matti Salminen, bas; Dolora Zajlik, mezzosopraan. Zij en de anderen worden bijgestaan door het koor en orkest van de Milanese Scala, gedirigeerd door Daniele Gatti.
__________
[1] Over de exacte geboortedatum en over het dito jaar van François Joseph Méry zijn de schriftgeleerden op het gebied van het muziektheater het niet eens. En of het nu 1795, 1797 of 1798 is geweest, maakt alleen objectief iets uit; de man zelf verkeert inmiddels bijna anderhalve eeuw in het Elysium, waar hij, eventueel samen met de oorspronkelijke schepper van Don Carlos, Friedrich Schiller, de theaterplanken bestormt. Hij was tijdens zijn toeven op onze planeet niet alleen werkzaam als librettist, maar eveneens als tonelist, politiek journalist en auteur van fictie. De talrijke satires, die hij samen met een collega heeft geschreven, zijn inmiddels door de vergetelheid opgeslokt en dat geldt tevens voor zijn verhalen.
___________
Afbeeldingen
1. Friedrich von Schiller, auteur van de oorspronkelijke tragedie Don Carlos.
2. François Joseph Méry, librettist van Giuseppe Verdi’s opera Don Carlos.