Schilder, beeldhouwer en fauvist
De Britse zender BBC 1 presenteert in vier afleveringen de serie documentaires over kunstenaars, meer speciaal over die — ruim gezien — vier eigentijdse meesters der, voornamelijk beeldende, kunst: Pablo Picasso (1881-1973), Henri Matisse (1869-1954) [1], Salvador Dali (1904-1989) en Andy Warhol (1928-1987).
In het kader van deze elektronische cultuursite komt voor een nadere beschouwing, respectievelijk aanbeveling, uitsluitend de schilder en beeldhouwer Henri Matisse in aanmerking, die als thema fungeert van de tweede aflevering in die reeks. Die wordt hedenavond uitgezonden op de tv-zender BBC 1, tussen 22:00 uur en 23:00 uur. Deze aflevering wordt gepresenteerd door Alastair Sooke. In de film wordt niet alleen gerept van leven en werk de mens en artiest Henri Matisse, doch eveneens welke maatschappelijke gevolgen er door (onder meer mede) diens werk zijn ontstaan, en daarnaast welke invloeden zich hebben doen gelden op diens leeftijdgenoten en degenen die na hem zijn gekomen, niet alleen in de discipline schilderkunst, maar tevens ver daarbuiten, zoals in de architectuur en de stroming, die van groot belang is geweest en wordt aangeduid met het begrip design. Deze Henri Matisse gold als de bekendste, want merkwaardigste vertegenwoordiger van het fauvisme [2]. Alastair Sooke wil weten hoe groot de invloed van Matisse is op ons huidige bestaan.
.jpg)
[1] Na mijn gymasiumjaren ben ik eerst enige jaren werkzaam geweest in het boekenvak, niet alleen als redacteur ter uitgeverij met alles wat daarbij aan de orde kwam, maar gelijktijdig in één der drie boekwinkels die aan die uitgeverscombinatie waren verbonden. Toen ik de leiding van het filiaal in Leeuwarden op mij nam, werd ik al snel geconfronteerd met een artiest wiens naam mij niets zei. Een jong koppel kwam op een zatermiddag stralend binnen en de helft van de mannelijke kunne sprak: “Wij zien dat u een grote collectie kunstboeken heeft. Is daar wellicht ook een boek bij over de bekende Engelse schilder Matthews?” Aangezien de collectie voor die filialen uit ons hoofdkantoor werd verzonden en ikzelf voor de samenstelling van meestal alles maar in ieder geval altijd van de sector kunsten voorbereidde, kon ik, zonder verder te zoeken, de vraag ontkennend beantwoorden. Het stel verliet de winkel en ik keerde terug naar het naastgelegen woonvertrek. Aangezien de buitenzijde van die kamer van plafond tot vloer was voorzien van een winkelruit diende de directe ruimte achter die ruit als etalage, waarin de boeken alle waren geplaatst in een raamwerk met dunne touwtjes en een glooiende gleuf in het hout, zodat van vrijwel elk boek, met uitzondering van folianten de voorzijde kon woren getoond.
Op het moment dat ik mij in enige adminstratie wilde verdiepen, hoorde ik de jongeman tegen zijn wederhelft zeggen: “Kijk nou eens, die man weet niet eens wat hij heeft. Daar staat een boek van Matthews.” Die beiden kwam niet terug in de winkel, maar beenden geërgerd weg. Niet dat ik direct begreep om wie het ging, zozeer was ik verbaasd over de leemte in mijn kennis omtrent de voorraad in mijn eigen filiaal. U begrijpt het, zeker in dit kader, reeds, maar ik moest eerst naar buiten lopen en in de etalage kijken om te zien dat het bij die Matthews om Henri Matisse ging.
[2] Fauvisme: richting in de Franse schilderkunst, vooral in de jaren 1905-1910, waarvan de beoefenaars nogal ongebreideld gebruik maakten van felle, ongemengde kleuren.
____________
Afbeelding: Henri Matisse aan het werk in zijn atelier. (Foto overgenomen van de website van BBC One.)