Drie composities van Alban Berg
Toen de nog relatief jonge Alban Berg (1885-1935) eenmaal de smaak van het componeren te pakken had, bleef hij dat vooral in de zomermaanden doen. In 1908 ontstond de Pianosonate in één deel, waarvan ook zijn leermeester Arnold Schönberg vond dat het een opusnummer had verdiend, en zo kreeg deze Klaviersonate het opusnummer 1.
Deze compositie kunt u beluisteren als laatste onderdeel van het tweede muziekprogramma dat op de avond van zaterdag 18 december door de Duitse regionale radiozender NDR Kultur zal worden gepresenteerd: Variationen zum Thema. Daarin zullen achtereenvolgens de laatste compositie van Alban Berg: het Violinkonzert uit 1935, met de toevoeging Dem Andenken eines Engels gewidmet [1], alsook de Drei Orchesterstücke opus 6, uit 1914, worden uitgevoerd. Dat opus heeft de componist opgedragen aan zijn leermeester Arnold Schönberg 1874-1951), ter gelegenheid van diens veertigste verjaardag.
Ter herdenking
Op dezelfde zender wordt — ter inleiding van het hierboven omschreven concert — tussen 20:00 uur en 22:00 uur, een nieuwe aflevering van het zaterdagse programma Prisma Musik gepresenteerd, ter gelegenheid van de vijfenzeventigste sterfdag van Alban Berg, op 24 december.
Kop van Alban Berg uit 1904 door Sandor Jaray (1870-1916) . |
Volgens de informatie die is afgedrukt in de pas verschenen, eindejaars VPRO-Gids gaat het daarbij om de vijfenzeventigste geboorte- dan wel verjaardag. In het kader van de gestadig groter in aantal wordende stommiteiten in dat printmedium past dat wellicht, een evenredig onaangenaam gevoel houden wij daar, met het voortschrijden der tijd, wel aan over.
Deze twee NDR-bijdragen — ongeveer een week voordat de sterfdag in kwestie een feit wordt — zullen ongetwijfeld enkele der vele, verspreid over tal van radiozenders, alsnog voor te stellen programma’s zijn.
__________
[1] De engel in deze opdracht is Manon Gropius, dochter van de befaamde Bauhaus-architect Walter Gropius.
NB: Aangezien ik veel sites van teksten moet voorzien, heb ik andere aspecten uit leven en werk van deze componist, alsmede van diens vader, in een aantal artikelen elders opgenomen. Gezien de periode waarin één en ander zich afspeelt, zou de inhoud daarvan interessant genoeg kunnen zijn voor de lezers van deze elektronische cultuurkrant. Zie derhalve tevens onze bijdragen op de hieronder genoemde cultuurwebsites:
Op de site Muziek en mensen het artikel Componist Alban Berg (1885-1935).
Tempel der Letteren biedt u een bijdrage over andere kunst van Alban Berg.
Op Tempel der Toonkunst is in een Alban Berg-stukje het orgel te vinden dat zich in de biljart- en muziekkamer van Huize Berg bevond en waarop Anton Bruckner zo af en toe heeft gespeeld.
Op de moedersite daarvan, Cultuurtempel vindt u een getekend jeugdportret van deze componist, alsmede een foto die kort voor zijn overlijden in 1935 is genomen.
Een schitterende karikatuur van Alban Berg als pianist is te vinden op de site Tempel der Beeldende Kunsten.
Een unieke Mahler-ets die zich in het bezit van Alban Berg bevond, kunt u zien in een kort artikel van zaterdag 18 december op de site Muziek en mensen.