Zomaar gevonden
Tussen enig oud papier vond ik, jaren geleden, een drukwerkje van de firma Hoveker te Amsterdam dat de benaming boek nauwelijks meer verdient aangezien er delen van het omslagje zijn vergaan en ook de eerste bladen aan de hoeken slijtage en ontbrekende stukjes vertonen.
Het was dan ook alleen vanwege de twee kleurenplaatjes — één op de voorzijde, het andere achterop — dat ik heb besloten het werkje maar even opzij te leggen. Tijdens het uitzoeken, dezer dagen en weken, van heel veel drukwerk uit meer dan vier decennia, vond ik het ‘boekje’ met de titel De jonge Smidsdochter van Theodoor Matthijs Looman terug. Hoewel de plaatjes nog in goede conditie zijn, valt niet meer te zien wie het boekje heeft gedrukt. Verder dan Druk v. J.B. kom ik niet meer, de rest is weggesleten.
Toch wil ik u de beide plaatjes van dit product niet onthouden, vooral omdat ik op internet de mededeling vond dat er slechts in twee bibliotheken ter wereld nog een exemplaar van deze uitgave aanwezig is. Indien men daarmee slechts publiekelijk toegankelijke boekenverzamelingen bedoelt, kan dat best juist zijn. Nu blijkt dat ik er ook nog een exemplaar van in mijn privé-bibliotheek heb, is dat er in ieder geval weer ééntje meer. Verder werd gemeld dat er in 1885 twee drukken van zijn verschenen, waarbij de naam van de uitgever was voorzien van een Umlaut op de O in de eerste lettergreep.
____________
Afbeeldingen
1. Voorzijde van het stichtelijke boekje uit 1885: De jonge Smidsdochter.
2. Achterzijde van hetzelfde drukwerkje.
volgens worldcat.org is het “Uitg. door de Nederlandsche Zondagschool-Vereeniging.”
Sander
Gezien de inhoud verbaast mij dat in het geheel niet. Want de Heere waakte anno toen immers ook over een smidsdochter; men kon toch niet weten hoe men als Hooge Heere zo’n kind ooit nog weer nodig zou kunnen hebben.
Hoveker was ook uitgever van Groen van Prinsterer en Abraham Kuijper – uit de onversneden orthodoxe hoek dus.
Wanneer men Google’t op “hoveker amsterdam” krijgt men allereerst de suggestie “Did you mean: hooker amsterdam” – sicut transit, etc.
Overigens is niet alles dat op het internet vindbaar is ook via search engines als Google oproepbaar. Eigenlijk hoofdzakelijk gegevens van statische pagina’s, terwijl onnoemelijk veel meer informatie in databases is opgeslagen waaruit wat meer geavanceerde sites à la minute het gevraagde opdiepen.
Inderdaad: die vraag over de Amsterdamse dames van andere genoegens dan lezen en schrijven kreeg ik eveneens tijdens mijn zoektocht naar Hoveker, in verband met dit boekje.
En misschien vindt men deze boekskens ook meer in antiquariaten van orthodoxe snit (aan het bestaan waarvan niet getwijfeld mag worden).
Inderdaad bestaan die, en het meest markante daarvan is dat je de mensen ervan in kringloopwinkels tegenkomt waar ze op zoek zijn naar voor hen voordelige artikelen, zelfs als er boven de ingang staat dat handelaren geen toegang hebben. Nu zijn het overigens niet alleen deze wezens uit de ‘bible belt’ die op deze wijze omgaan bij de huizen en ijdele dingen doend en al zulks meer.
Sprak niet hun eigen Prediker de wijze woorden “…. van veel boeken te maken is geen einde en veel lezens is vermoeiing des vleesches”.
Mijn favoriet onder de zonden: schraapzucht.