Vijfmaal twee keer hetzelfde uur muziek
De Franse Vincent d’Indy (1851-1931), edelman van geboorte, die echter niet in staat bleek de ongeschreven wet noblesse oblige in het eigen vaandel hoog te houden — getuige zijn rabiate antisemitisme, zijn uitzinnige afkeer van het socialisme en van de vrijmetselarij — heeft, net als zijn grote voorbeeld Richard Wagner, die ook al niet gevrijwaard was van een onbedaarlijk anitisemitisme, fraaie tot en met zeer interessante muziek gecomponeerd. Aangezien Wagners kwalijke gedrag in menige context geen beletsel vormt om naar diens muziek te luisteren en delen daarvan te waarderen, te bewonderen dan wel zelfs in hoge mate te beminnen, kan er evenmin een geldige redenen worden verzonnen om met een al dan niet grote boog om het werk van Vincent d’Indy heen te gaan of deze zoveel mogelijk links te laten liggen.
Via BBC Radio 3 wordt in het kader van de programmareeks Composer of the week tot en met aanstaande vrijdag vijf keer een uur aan het werk van d’Indy besteed: elke middag tussen 13:00 uur en 14:00 uur Nederlandse tijd, en met de aantrekkelijke bijkomstigheid dat het middagprogramma dezelfde dag in de avond tussen 21:45 uur en 22:45 uur wordt herhaald.
d’Indy componeerde niet alleen voor symfonieorkest en harmonieorkest, maar evenzeer voor kleinere bezetting. Verder schreef hij nog toneelmuziek, pianowerken, orgelwerken, relatief veel kamermuziek — de hoofdmoot in de vijf uur die we op BBC Radio 3 kunnen meemaken — en ten slotte nog cantates en geestelijke muziek. Dat laatste is wellicht enigszins verrassend als men bedenkt door welke, bovenaan beschreven, persoonlijke kenmerken de man zich aan de wereld heeft voorgedaan.
Veel van zijn werk is zeer de moeite waard, en onmiskenbaar sterk geïnspireerd door Wagner. Dat blijkt in d’Indy’s muzikale idioom vol sterke expressie en zijn rijke harmonieën, welke zijn doortrokken van nadrukkelijk folkloristische elementen.
_________
Afbeelding: De Franse componist graaf Vincent d’Indy (1851-1931).
“composer of the week ” is een uitstekend programma, en deze week krijgt het van mijnentwege nog een meerwaarde door componist d’Indy in de spots te zetten. Ik heb de indruk dat zijn muziek een beetje vergeten wordt, helaas want hij heeft prachtige bladzijden geschreven. Al de rest is voor mij bijzaak, en terug te voeren naar (maar niet goed te keuren door) de tijdgeest, de interne intellectuele conflicten tussen componisten en critici, idem voor de grote schrijvers.
BBC 3 heeft het althans de 1ste dag daarover kort gehad, en voor de rest komt de muziek aan bod. Een paar jaar geleden heb ik zijn graf bezocht op de cimetière de Montparnasse,waar hij hopelijk vredig rust, niet zover van het joodse deel van de begraafplaats; zo komt alles nog in orde. Ik hoop ook dat zijn opera Fervaal nog aan bod komt, want dit is voor mij een openbaring.
mvg
Etienne van den Haute
Gent/België
Dank voor uw aanvulling.
Uw opmerking “zo komt alles nog in orde” is echter volstrekt ongepast. Het feit dat doden ekaar niet meer kunnen bijten, zelfs niet als de grootst mogelijke antagonisten van ooit, al dan niet direct, naast elkaar liggen, en daarmee te suggereren dat het wel goed komt, is een Verharmlosung, die in het dagelijks leven zeer grote gevaren met zich meebrengt.
Hitler was ook al zo’n aardige man die veel van zijn herdershond hield.