Onlangs kwamen hier de schilderkunstige, Parijse contacten van Pieter van der Meer de Walcheren ten sprake. Van der Meer blijkt echter niet de enige – nu vergeten – Nederlandse schrijver te zijn geweest die Kees van Dongen in zijn vroege Parijse jaren bezocht. De voor de lezers van dit blog waarschijnlijk niet meer onbekende Maurits Wagenvoort blijkt dit ook te hebben gedaan. Onlangs tikte ik opnieuw zijn vrij zeldzame autobiografie De vrijheidzoeker (1930) op de kop en stuitte daarin op de volgende passage:
Maar hij had er [in Parijs, SB], behalve een paar Amsterdamsche vrienden, die met hem mee waren gegaan, ook goede gidsen. De dichter François Coppée, aan wien hij was aanbevolen door ‘Dámas’ – baron Frits van Hogendorp – was heel vriendelijke voor hem. Was het toèn reeds, dat hij Kees van Dongen, den nu zoo beroemden Parijschen schilder van het essentieelste, dat de stad thans aan ‘monde’ en ‘demi-monde’ bezit, hoog op Montmartre vond, in een arm, maar mooi gelegen atelier bij de toen nog haast onbekende ‘Place du Terre’, onder de schaduw van ‘le Sacré Coeur’? Ja, ’t was toèn, want hij had Van Dongens waardeering gewonnen door een artikel over Emile Zola’s Bête humaine’, en de vertaling daaruit van de laatste bladzijde van dien voor den tijd geweldig gedurfden roman.’ (p. 119)
Dat Wagenvoort Van Dongen wel degelijk gekend en ontmoet heeft, daar hoeft niet aan getwijfeld te worden. Wagenvoort was bijvoorbeeld goed bekend met Alexander Cohen, die op zijn beurt weer bevriend was met Van Dongen (zie de afbeelding: Henri Huyge en Margreet van Dongen, Kaya, Guus van Dongen, grootvader Jan van Dongen, Guusje (Dolly) van Dongen en Kees van Dongen gefotografeerd door Alexander Cohen, circa 1905, in het atelier van Kees van Dongen). Wel vergist Wagenvoort zich sterk in de datum, aangezien hij het bezoek rond 1890 situeert, toen Van Dongen 13 jaar oud was en nog niet in Parijs woonde. Het zal geweest zijn rond 1904. Misschien trof hij er toen Pieter van der Meer de Walcheren ook wel, maar daar zullen we, tenzij er ooit eens een goede biografie van Van der Meer verschijnt (plannen waren ooit in de maak), wel nooit achter komen.
Ter aanvulling:
In september opent een grote overzichtstentoonstelling van werk van Kees van Dongen in Museum Boijmans van Beuningen te Rotterdam. Gastconservator Anita Hopmans (RKD) deed jarenlang onderzoek naar de kunstenaar en de resultaten ervan staan in de bijbehorende catalogus.