Cultuur rond 1900

‘De eerste keer dat zij zich met wellust had ingespoten’: Het heldere gif van Frits Lapidoth (1889)

Vanuit Bordeaux, waar hij sinds 2018 woont, stuurde Sander Bink, voormalig main man van deze site, ons een stapel documenten met de mededeling dat we er mee kunnen doen wat we willen. Het grootste deel blijkt te bestaan uit herspelde, geannoteerde en ingeleide Nederlandse literaire teksten van rond 1900, beoogd voor bloemlezingen en heruitgaven, waar … Lees verder “‘De eerste keer dat zij zich met wellust had ingespoten’: Het heldere gif van Frits Lapidoth (1889)”

Over Exhibitionisten, Zoöphilen, Nekrophilen, Mixoskopisten en over Het huis met de roode lantaarn [1905]

Heeft u even de tijd voor de extra lange rond1900-aflevering van vandaag, dames en heren? In de Grote Geheime Geschiedenis van het Nederlands en Vlaams Decadentisme zou een belangrijke plaats moeten worden weggelegd voor vertalingen. De hoeveelheid oorspronkelijk Nederlands literair werk dat zich probleemloos laat verbinden met de décadence litteraire, symbolisme en neo-mystiek blijft nu … Lees verder “Over Exhibitionisten, Zoöphilen, Nekrophilen, Mixoskopisten en over Het huis met de roode lantaarn [1905]”

Van en over het verhaal Travestie (1918) van Frits Hopman.

De Nederlandse auteur Frits Hopman (1877-1932) heeft niet veel inkt doen vloeien en is niet zo bekend meer, gezien het geringe aantal recente publicaties althans. De term ‘literaire randfiguur’ is hier op zijn plaats. Hoewel Hopman in de eerste twee decennia van de twintigste eeuw opgang maakte in het literaire veld, verdween hij tijdens zijn … Lees verder “Van en over het verhaal Travestie (1918) van Frits Hopman.”

Een verfijnde droom van schoonheid: Jan Toorop in het Haags Gemeentemuseum

Hedenochtend daalde uw studeerkamer-Hans Castorp af van zijn Toverberg in Amsterdam-Noord om zich per stroomtrein te begeven naar de enige decadente stad van Nederland. Waarvoor nu deze uitzonderlijke reis? Welnu, en dit natuurlijk ten overvloede want u wist het reeds, het is eindelijk zover: de grote Jan Toorop Tentoonstelling! Wij hadden het verfijnde genoegen een ‘preview’, … Lees verder “Een verfijnde droom van schoonheid: Jan Toorop in het Haags Gemeentemuseum”

‘In duizend stukken’ – Péladan en Khnopff in de Nederlandse krant (1885)

In de nieuwe aflevering van het literair-historische prachtblad Zacht Lawijd schrijven wij uitvoerig over de verfijnde band die Henri Borel rond 1900 met de décadence litteraire en het decadent-symbolisme onderhield. Koopt de aflevering om uw kennis te vermeerderen alsmede de literaire tijdschriftcultuur van de nakende ondergang te redden! De usual suspects waarmee wij Borel hebben trachten … Lees verder “‘In duizend stukken’ – Péladan en Khnopff in de Nederlandse krant (1885)”

Een Franca Treur uit 1890: Martha de Bruin van August P. van Groeningen

Het land zonder klassieken (Nederland dus) is momenteel vol van zijn ‘vergeten klassiekers’. (‘Neen, ik heb wel klassiekers hoor, ik ben ze alleen vergeten!’). Nu dat er een heus ‘fest‘ aan wordt gewijd, hebben wij van rond1900.nl ons plichtsgetrouw gesommeerd mee te doen en ook zo’n Nederlandse klassieker te lezen. Nu bestaat er de kleine, en daarom … Lees verder “Een Franca Treur uit 1890: Martha de Bruin van August P. van Groeningen”

Neo-décadence in De blauwe nacht van Jan Siebelink

Sâr Peladan, Lorrain, Céard, De Maupassant, Gide, Valéry, Pierre Louÿs, Lucien Descaves, Hennique, Daudet, Marcel Schwob, Villiers de l’Isle-Adam, Huysmans, De Goncourt, Barrès, Stanislas de Guaita, Jean de la Ville de Mirmont, Rachilde, Coppée, Mirbaud, Rémy de Gourmont. En nog enkelen. Met die uitgelezen schare liet hij zijn studenten in het fin de siècle onderduiken. … Lees verder “Neo-décadence in De blauwe nacht van Jan Siebelink”

De Zuid-Afrikaanse gruwelprenten van Piet Mondriaan

Piet Mondriaan is bij het grote publiek voornamelijk bekend om zijn minutieus en in overwegend primaire kleuren geschilderde, rechthoekige vlakken. Maar voordat hij tot deze rigide kunstvorm kwam, legde hij een lange weg af, van impressionisme naar symbolisme, en van expressionisme naar uiteindelijk volkomen abstractie. Het állervroegste werk van Mondriaan, een serie prenten waarop gruwelijke martelpraktijken staan afgebeeld, valt daar echter volkomen buiten, zowel in technische als inhoudelijke zin. […]

R. van Genderen Stort — Kleine Inez

De op jonge leeftijd door syfilis blindgeworden, teruggetrokken levende aristocraat Reinier van Genderen Stort (1886-1942) leverde met zijn roman Kleine Inez een Nederlandse klassieker af, die je in elke kringloopwinkel voor 50 cent kan kopen, maar beslist niet mag laten liggen. […]

Pieter van der Meer de Walcheren en Pablo Picasso

De boeken van Pieter van der Meer de Walcheren (1880 -1970) worden niet in het bijzonder gezocht en gekoesterd door bibliofielen en verzamelaars. In mijn bescheiden antiquarische carrière heb ik er misschien ooit één verkocht. Toch is het werk van deze katholieke estheet zeer de moeite waard. […]