Geslachtsleven
Nauwelijks bekomen van de schok dat een voormalige bewoonster — de studente, latere arts en feministe, en naar het zich nu laat aanzien superpoes, Aletta Jacobs (1854-1929), — van de stad waar ik ben geboren en ook thans nog woonachtig ben, zulke snode taal heeft geplaatst in een boek over de Bouw van de Vrouw (dat rijmt!), welke volgorde der woorden nu kennelijk nog zodanig prikkelend is gebleven dat zelfs een naar eer, en tevens naar geweten, regionaal èn nationaal zeer bekende cultuursite-redacteur meer dan een eeuw na dato daaruit maar citeert als ware hij een ondeugend jongmens [1], dat laat zien dat hij wel wat durft, wil ik u er, hier en nu, maar wat gaarne op wijzen dat er in die periode ook boeken over het thema van de lichamelijke kenmerken der beide sexen bestonden — en hunne eventuele toenadering, leidend tot somtijds zelfs lijdende vormen van cohabitatie — welke heel wat decenter en discreter de lezer hebben benaderd, en deze boeken in bescheiden hoeken (alweer rijmt het!) hebben geannonceerd.
Curieus
Zulks bewijst het werkje Curiosa, dat wij de afgelopen week reeds meer dan eens in woord en beeld hebben geciteerd. Vandaar dat dit mij het juiste ogenblik leek enig tegengas te bieden bij zoveel tekst, en ook uitleg, over datgene wat zich ergens in het binnenste afspeelt, door mij te beperken tot de opname van een letterlijk citaat, met weliswaar een afbeelding, doch alweer niet zulk één welke de heer Hoffman in gedachten had toen hij snaaks en schalks die bewuste zin gisteren niet alleen opschreef, doch den volke op geheel de aarbol heeft kond gedaan.
Schuin
Dat deze kleine advertentie in dat bewuste boekje schuin is afgedrukt, zal toch warempel geen dieptepsychologische betekenis hebben, dunkt mij. O neen, eens heb ik mij laten verleiden tot het produceren van schuine gedichten, en overmoedig ja gezegd hebbende, speet mij dat de volgende dag en hoopte ik mijzelf eruit te kunnen wringen door cursief geplaatste poëzie in te leveren. Doch dat bleek niet de bedoeling. Zeer ernstig ben ik van mijzelf en mijn overmoed
geschrokken. Vandaar dat ik sedertdien altijd weer met twee — of nog meer — woorden spreek en ik in de badkamer ook een badpak draag. Waarvoor heb je zulks anders? Doch ziet, en overtuigt u zich van de volledige waarheid mijner bewering aangaande het bestaan van heuselijk decente literatuur omtrent het geslachtsleven van anno dazumal.
Tekst in Fraktur
Voor degenen, die moeite hebben met het lezen van de Fraktur-letters, en dat worden er steeds meer, is hier de tekst:
Für Erwachsene ist nützlich:
das Geschlechtsleben des Menschen — Ein Rathgeber für Ehelute und Erwachsene beiderlei Geschlechts. 32. Auflage (134 Seiten).
Von Dr. med. Albrecht, Hamburg. Von diesem Buche wurden in kurzer Zeit 300.000 Expemplare verkauft.
Zu beziehen durch die Ernst’sche Verlagsbuchhandlung in Leipzig O. 87 gegen Einsendung von 1,70 Mark verschlossen.
___________
[1] Wij willen niet zover gaan, zijn konterfeitsel hier af te beelden, maar geheel ongestraft mag zelfs een Supersite-Centurio er niet mee wegkomen, en daarom wijzen wij u erop dat hij als Adonis-Narcissus is opgenomen in één onzer bijdragen over de onvolprezen Carmen Sylva, eerder dit jaar. Wij hebben daarvoor dat prachtportret, hetwelk naast onze grootvader was geplaatst, opgeofferd, om u toch maar deelgenoot te kunnen maken. (Maar. . .zijn wij daarvoor ooit door ook maar één der lezers en/of verslinders van de prachtwerken van Carmen Sylva voornoemd, geprezen of zelfs met een slechts gemompeld drietal woorden bedacht? Neen, ganschelijk niet!) Het adellijk-gevoelige wezen Carmen, met een hengst ergens in een bosje, had voorwaar nimmer zulke beschrijvingen uit de inkt laten vloeien als haar tijdgenote Aletta Jacobs. Het is echter niet anders. Wij zullen daar thans in berusten.
___________
Afbeeldingen
1. Borstbeeld van Aletta Jacobs, voor de nu nog resterende gevel van het in 1973 gesloopte concertgebouw De Harmonie, te Groningen.
2. Kleine, licht schuine, annonce van omstreeks de vorige eeuwwisseling, opgenomen in het eerder genoemde boekje met Curiosa uit de tijd tussen ongeveer 1870 en circa 1930.
moowM! dat was smillen en smullen! Alst nait ken zoalst mott, mott moar zoals ’t ken! -xxx
Aangezien die Jongeheer ook uit de Stad afkomstig is, maar we het op deze site wel in het Nette moeten houden, en Remmolt Zwartsenberg zelf in de spreektaal zich wel aardig met het Gronings kan redden, moet hier toch corrigerend worden opgetreden:
Ast nait ken zoas t mout, din mout t moar zoas t ken.
Dat smillen was zeker in haast, en bedoeld was waarschijnlijk de kreet van Lowieke de Vos: “Hasjekidee: Dat wordt weer smikkelen en smullen, om niet te zeggen schransen. Jippie!”
Maar van nu af serieus zijn, hoor. Je presenteert je dan wel als Jongeheer, maar dat is wellicht toe te schrijven aan de invloed van die schuine, door ons beschreven, boeken. Daardoor voelen wij ons lichtelijk mede-verantwoordelijk, en zo wil ik hier trachten tot kalmte te manen. Let maar eens op:
Daar was ook ooit, rond 1900 laten we zeggen, zo’n pachtig Gronings versje:
Hou older, hou gekker
Hier woont Jan de Wekker
Al heb k din ook gain sintn
n Verrekt mooi wief heb k toch!
En met die laatste regel is de vicieuze cirkel van dit tegenbetoog rond, doordat we nu weer bij de Vrouw zijn aangeland.
Je twee eigen kinderen zijn nu al bijna weer zo oud als jij was toen je eens een privé-Fluitconcert voor mij hebt gegeven. Dat waren nog eens tijden. Maar die tijden zijn er niet meer, maar jij en ik nog wel, al kunnen we zeggen door de werking van die nieuwerwetse, wereldse fratsen, in een vorm van Hedendaags Herenleed, zijn we elkander na tal van decennia weer veel dichter genaderd, zonder dat dit tot filevorming op de snelwegen of tot overvolle treinen heeft geleid.
Wees en blijf oecumenisch waar het de kunsten, zeker die van Rond 1900, betreft.