In de inmiddels twee van de zes door BBC Television Two uitgezonden delen, elk van een uur, uit de Britse filmserie Desperate Romantics, over de Pre-Raphaelites, hebben we Dante Gabriel Rossetti [1] vrijwel uitsluitend als schilder en als meestentijds in meer dan één opzicht uitbundige jongeling leren kennen. Diens uitbundigheid variëreerde van de vurige wens tot bevrediging van het intense verlangen naar dat éne vrouwelijke model voor zijn uitingen van kunst op canvas dan wel speciaal papier, tot een welhaast nog hartstochtelijker wens naar een verregaande tegemoetkoming aan zijn vleselijke — en voor menigeen in zulke dagen die was behept met een uiterlijke, zurig-kleinburgerlijke ingetogenheid: vreselijke — lusten, welke in bepaalde kringen dan ook eerder werden gezien als lasten.
Maar Gabriel Rossetti, die onder meer werd bestempeld als “half Italian, half mad”, schreef ook een redelijke hoeveelheid gedichten [2].
* * * * * *
FIRST LOVE REMEMBERED.
PEACE in her chamber, wheresoe’er
It be, a holy place :
The thought still brings my soul such grace
As morning meadows wear.
Whether it still be small and light,
A maid’s who dreams alone,
As from her orchard-gate the moon
Its ceiling showed at night :
Or whether, in a shadow dense
As nuptial hymns invoke,
Innocent maidenhood awoke
To married innocence :
There still the thans unheard await
The unconscious gift bequeathed :
For there my soul this hour has breathed
An air inviolate.
* * * * * *
INSOMNIA.
THIN are the night-skirts left behind
By daybreak hours that onward creep
And thin, alas ! the shred of sleep
That wavers with the spirit’s wind :
But in half-dreams that shift and roll
And still remember and forget,
My soul this hour has drawn your soul
A little nearer yet.
Our lives, most dear, are never near,
Our thoughts are never far apart,
Though all that draws us heart to heart
Seems fainter now and now more clear.
To-night Love claims his full control,
And with desire and with regret
My soul this hour has drawn your soul
A little nearer yet.
Is there a home where heavy earth
Melts to bright air that breathes no pain,
Where water leaves no thirst again
And springing fire is Love’s new birth ?
If faith long bound to one true goal
May there at length its hope beget,
My soul that hour shall draw your soul
For ever nearer yet.
* * * * * *
ADIEU.
WAVING whispering trees,
What do you say to the breeze
And what says the breeze to you ?
‘Mid passing souls ill at ease,
Moving murmuring trees,
Would ye ever wave an Adieu ?
Tossing turbulent seas,
Winds that wrestle with these,
Echo heard in the shell,—
‘Mid fleeting life ill at ease,
restless ravening seas,—
Would the echo sigh Farewell?
Surging sumptuous skies,
For ever a new surprise,
Clouds eternally new,—
Is every flake that flies,
Widening wandering skies,
For a sign—Farewell, Adieu ?
Sinking suffering heart
That know’st how weary thou art,
—
Soul so fain for a flight,
—
Aye, spread your wings to depart,
Sad soul and sorrowing heart,—
Adieu, Farewell, Good-night.
__________
[1] Bij zijn geboorte had deze zoon van een Italiaanse immigrant en de in Engeland geboren dochter van een Italiaanse banneling — die Frances Polidori heette —, de voornamen Gabriel Charles Dante. In 1877 heeft deze artiest zijn zus Christina samen met hun beider moeder geschilderd.
[2] The Poetical Works of Dante Gabriel Rossetti. Edited with preface bij William M. Rossetti — A new edition in one volume. Ellis and Elvey, London 1895. Tegenover de titelpagina bevindt zich de tekening waarop Rossetti met de hoed in de éne hand staat en met de andere een leuning omklemt.De tekening is vervaardigd naar een foto uit 1864, genomen op Cheney Walk [3].
[3] Cheney Walk is de straat waar Rossetti van 1862 tot 1882 heeft gewoond en waar hij gezeur heeft gehad vanwege de overlast die de door hem gehouden pauwen veroorzaakten. In die straat hebben tal van beroemdheden gewoond, tot in onze tijd toe. Beperken we ons echter tot het ruim genomen fin de siècle dan moeten we de namen noemen van de etser Henry Thomas Ryall (1811-1867) en de schrijfster George Eliot (1819-1880), van de ietwat wonderbaarlijke letterkundige Algernon Charles Swinburne (1837-1909), maar ook van de politicus David Lloyd George (1863-1945) en de componist Ralph Vaughan Williams (1872-1958), en voorts van de landschapsschilder Cecil Gordon Lawson (1851-1882). In het jaar dat laatstgenoemde werd geboren, is Joseph Mallord William Turner (*1775) aldaar overleden. Hun collega James McNeil Whistler (1834-1903) die zelfs op drie verschillende nummers heeft gewoond en, samen met hem in hetzelfde huis, de aquarellist Mortimer Menpes (1855-1938). De wereldvermaarde schrijver Henry James (1843-1916) bracht zijn laatste jaren aldaar door, Elisabeth Gaskell (1810-1865) heeft er eveneens gewoond, evenals de voorvechtster van de suffragettebeweging Sylvia Pankhurst (1882-1960). Een gemêleerd gezelschap dat medio twintigste eeuw nog zou worden aangevuld met popmusici.
____________
Afbeeldingen
1. Dante Gabriel Rossetti, zelfportret uit 1847.
2. Dante Gabriel Rossetti, geschilderd door George Frederic Watts (1817-1904).
3. Tekening naar een foto uit 1864. Daaronder de signatuur van Rossetti.