Nederlandse vertalingen van de ‘Goddelijke Komedie’

Dante AlighieriRond 1900 groeit in Nederland de interesse voor de Divina Commedia (Goddelijke Komedie), het magnum opus van Dante Alighieri. Het Nederlands is de zesde moderne taal waarin een complete vertaling beschikbaar komt, wanneer in 1863/4 Abraham Kok zijn werk publiceert. In het artikel ‘Ciò che potea la lingua nostra. One Hundred and More Years of Dante Translations into Dutch’ geeft auteur Paul van Heck een uitvoerige beschrijving van de Nederlandse vertalingen van de Goddelijke Komedie. Hij onderscheidt hierin vier periodes, namelijk ‘the origins’ (1860-1880), de periode rond 1900, het interbellum en de periode rond 2000. Over de verschillende vertalers valt op te merken dat men in het gewone leven vaak docent, dominee, dichter of publicist was met een opleiding in de klassieke letteren, theologie of neerlandistiek. Men streefde geen academische carrière na en niemand heeft ooit een doorwrochte studie of een wetenschappelijk artikel over Dante gepubliceerd.

De vertalingen zelf houden vaak het midden tussen proza en poëzie, waarbij de originele structuur van het gedicht zelden stand houdt. De meest succesvolle vertaling wat aantal herdrukken betreft is die van classicus, vertaler en dichter Hein Boeken. Aangezien het werk tussen 1907 en 1910 is uitgegeven door de Maatschappij van Goede en Goedkoope Lectuur/Wereldbibliotheek, behoort deze vertaling tot de eerste serieuze poging het grote publiek in contact te brengen met het werk van de Italiaanse dichter. De vertaling in proza is volgens Van Heck te literair en daardoor vaak obscuur en ‘rather obligatory’. Zijn artikel en meer informatie over de geschiedenis van vertalingen van de Divina Commedia in Nederland en de Verenigde Staten zijn te vinden in Divine Comedies for the New Millenium. Recent Dante Translations in America and The Netherlands, dat onder redactie van de Amsterdamse Dantekenner Ronald de Rooy is verschenen (Amsterdam University Press, Amsterdam, 2003).

5 gedachten aan “Nederlandse vertalingen van de ‘Goddelijke Komedie’”

  1. ik kan de details nu even niet terugvinden maar er bestaat ook een schaarse want in ca. 50 exx. gedrukte prive uitgave in 3 delen met platen van doré rond 1880 in haarlem uitgegeven uitgave vertaald door ik weet niet meer wie, als ik dat wist kon ik hem terugvinden, allicht reeds bekend hoor. [deze zin een zin waar dante niet trots op zou zijn.]

  2. De komedie van Dante Alighieri / in dichtmaat overgebracht door J.C. Hacke van Mijnden ; [met platen van Gustave Doré] Haarlem : Krusemann, 1867-1873, Tekst in het Nederlands en Italiaans [Niet in den handel].

    Die bedoelde ik. Zeldzaam.

  3. Klopt, die editie is erg zeldzaam. Is nooit in de verkoop geweest en in eigen beheer uitgegeven, de beste man heeft alles zelf betaald. Het gebruik van de platen van Doré was toen nog erg vernieuwend en origineel, nu eerder afgezaagd.

  4. Kan iemand mij vertellen waarom deze uitgave in eigen beheer exact de typografie/layout/lettertype volgt van de eerste druk van de platen van Doré in Frankrijk (1861-1868)?

  5. Bericht voor de heer Swanenburg:

    Geachte heer Swanenburg,

    Is uw uitgave over de Divina Commedia nog te koop? Ik heb er veel plezier van bij de voorbereiding van een korte cursus over dit onderwerp.

    met vriendelijke groet,

    Marian van Caspel

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *