Rainer Maria Rilke: een vermeende Russische spion

Hoe verrassend kan het zijn iets nieuws over een schrijver aan de weet te komen, die je al ruim een halve eeuw volgt, en over wie je een aardige stapel biografieën en essays, prentenboeken en ander materiaal hebt gelezen. Dat Rilke ruim een eeuw geleden werd aangezien voor een Russische spion, was mij al die tijd onbekend.

Hoe verrassend kan het zijn iets nieuws over een schrijver aan de weet te komen, die je al ruim een halve eeuw volgt, en over wie je een aardige stapel biografieën en essays, prentenboeken en ander materiaal hebt gelezen. Dat Rilke ruim een eeuw geleden werd aangezien voor een Russische spion, was mij al die tijd onbekend.

Een vormloze zee van modder en tijd. Over Godenslaap van Erwin Mortier

Tegenwoordig herinneren wij ons de Eerste Wereldoorlog vooral als een zinloze slachtpartij, een collectieve ultranationalistische zinsbegoocheling. Destijds dacht men er heel anders over; het werd door velen gezien als een pijnlijk maar noodzakelijk offer op weg naar een betere, vreedzamere wereld. Het is de grote verdienste van Erwin Mortier dat hij in zijn roman Godenslaap (2008) recht doet aan de historische ambivalentie; naast de gruwel, de verschrikkingen en mensonterende toestanden is er in de roman evenveel plaats voor de hoop, de idealen en de vanzelfsprekendheid waarmee de jonge mannen van toen stonden te trappelen om zich in het avontuur te storten. […]

Tegenwoordig herinneren wij ons de Eerste Wereldoorlog vooral als een zinloze slachtpartij, een collectieve ultranationalistische zinsbegoocheling. Destijds dacht men er heel anders over; het werd door velen gezien als een pijnlijk maar noodzakelijk offer op weg naar een betere, vreedzamere wereld. Het is de grote verdienste van Erwin Mortier dat hij in zijn roman Godenslaap (2008) recht doet aan de historische ambivalentie; naast de gruwel, de verschrikkingen en mensonterende toestanden is er in de roman evenveel plaats voor de hoop, de idealen en de vanzelfsprekendheid waarmee de jonge mannen van toen stonden te trappelen om zich in het avontuur te storten. […]

De duizelingwekkende jaren. Europa 1900-1914

Eerder maakten wij u al attent op de studie Vertigo Years — Living in an Age of Uncertainty van de Duitse historicus en schrijver Philipp Blom, over de eerste jaren van de twintigste eeuw. De Bezige Bij bracht onlangs de Nederlandse vertaling (De duizelingwekkende jaren. Europa 1900-1914, 34,90 euro) op de markt. Bernard Hulsman schrijft in de NRC over het boek dat ‘net zo duizelingwekkend geworden [is] als de jaren die het beschrijft’.

Eerder maakten wij u al attent op de studie Vertigo Years — Living in an Age of Uncertainty van de Duitse historicus en schrijver Philipp Blom, over de eerste jaren van de twintigste eeuw. De Bezige Bij bracht onlangs de Nederlandse vertaling (De duizelingwekkende jaren. Europa 1900-1914, 34,90 euro) op de markt. Bernard Hulsman schrijft in de NRC over het boek dat ‘net zo duizelingwekkend geworden [is] als de jaren die het beschrijft’.

Vertigo Years — Living in an Age of Uncertainty

De eerste jaren van de twintigste eeuw worden vaak beschouwd als een gouden tijdperk van zekerheid en optimisme, die door de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog ineenstortte. Philipp Blom vraagt zich in zijn studie Vertigo Years — Living in an Age of Uncertainty af of dit beeld wel helemaal klopt en we ons niet te veel laten leiden door gevoelens van nostalgie.

De eerste jaren van de twintigste eeuw worden vaak beschouwd als een gouden tijdperk van zekerheid en optimisme, die door de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog ineenstortte. Philipp Blom vraagt zich in zijn studie Vertigo Years — Living in an Age of Uncertainty af of dit beeld wel helemaal klopt en we ons niet te veel laten leiden door gevoelens van nostalgie.

Het begin van de twintigste eeuw volgens Maarten van Rossem

Historisch gezien is de twintigste eeuw in 1914 begonnen. Althans in de optiek van Maarten van Rossem, die de Inleiding van zijn maandag 12 november bij uitgeverij Nieuw Amsterdam verschijnend boek Drie oorlogen — met daarbij als ondertitel Een kleine geschiedenis van de twintigste eeuw — met de volgende zin opent: “Op 28 juni 1914 … Lees verder “Het begin van de twintigste eeuw volgens Maarten van Rossem”