De Gids is het oudste nog bestaande literaire en algemeen culturele tijdschrift van Nederland en een van de langst lopende tijdschriften van deze soort ter wereld. Het werd in 1837 opgericht door E.J. Potgieter en C.P.E. Robidé van der Aa uit onvrede met de toenmalige literaire kritiek. Vrijwel iedereen die de laatste honderdvijftig jaar iets … Lees verder “100 jaar De Gids (1837-1937) op dvd”
Categorie: Maatschappij & wetenschap
Positivisme in Nederland en België 1845-1914
In de negentiende eeuw wordt door Auguste Comte (1798-1857) de basis gelegd van de sociologie als zelfstandige wetenschap. De noodzaak werd gevoeld om in de industriële samenleving tot wetenschappelijke consensus te komen, vanuit het ideaal dat niet daden maar ideeën de werkelijkheid regeren. Het door Comte bepleitte positieve denken zou als alternatief dienen voor de … Lees verder “Positivisme in Nederland en België 1845-1914”
Anti-Freud in Groningen (2)
Andere benadering Gelukkig bestaat er in de stad Groningen (en omgeving) nog een ander huis-aan-huis blad dan de twee voor de woensdag bedoelde, extreem schreeuwerig-stuitende vodjes, welke beide op tabloid-formaat tussen woensdagavond en zaterdagmiddag door de brieven-gleuf van alle Stadjers worden geperst. De Groninger Gezinsbode is een van oudsher ― want inmiddels al meer dan … Lees verder “Anti-Freud in Groningen (2)”
Anti-Freud tentoonstelling in Universiteitsbibliotheek Groningen
Aandacht Hilda Schram ― van de Universiteitsbibliotheek Groningen ― is van mening dat je bijna nooit kritiek op Freud vindt. Mede daarom heeft zij thans de expositie georganiseerd, die vandaag na twee lezingen, van start gaat in het bovengenoemde gebouw met al die boeken ― waarvoor ooit de van binnen zo schitterende kathedraal van Groningen … Lees verder “Anti-Freud tentoonstelling in Universiteitsbibliotheek Groningen”
Inleidingen op het leven en oeuvre van Sigmund Freud
Inhakend op het bericht dat Erik Schoonhoven op zondag 27 augustus op dit weblog heeft geplaatst met betrekking tot de wetenschappelijke editie van de volledige werken van Sigmund Freud in het Nederlands, welke nog in dit najaar zal verschijnen, zij gewezen op drie boeken, die ? elk vanuit een geheel andere invalshoek ? een uitstekende inleiding vormen op de persoon Sigmund Freud en zijn referentiekader, niet alleen voorzover dat zijn werkzaamheden betreft, maar tevens in de privésfeer.
Inhakend op het bericht dat Erik Schoonhoven op zondag 27 augustus op dit weblog heeft geplaatst met betrekking tot de wetenschappelijke editie van de volledige werken van Sigmund Freud in het Nederlands, welke nog in dit najaar zal verschijnen, zij gewezen op drie boeken, die ? elk vanuit een geheel andere invalshoek ? een uitstekende inleiding vormen op de persoon Sigmund Freud en zijn referentiekader, niet alleen voorzover dat zijn werkzaamheden betreft, maar tevens in de privésfeer.
“Entsetzliches Schauspiel” ― Idomeneo verbannen
Hoewel de gebeurtenis ? de intrekking van de vier, voor november dit jaar in de Berlijnse Opera geplande, opvoeringen van Mozarts opera Idomeneo, Re di Creta, die een reprise zouden worden van de presentatie in 2003 ? welke de aanleiding vormt voor deze bijdrage met commentaar, niet Rond 1900 speelt, maar een eeuw later, is het een fenomeen van alle tijden en mag het zeker niet onopgemerkt en zonder reactie voorbijgaan aan aan al die cultuur-geïnteresseerden, die met hun volle overtuiging zijn verankerd in een veelkleurige samenleving, waarin de kritiek-in-elke-denkbare-vorm steeds een bijdrage dient te zijn ter bestendiging, en eventuele dynamische verruiming, van onze normen en waarden. […]
Hoewel de gebeurtenis ? de intrekking van de vier, voor november dit jaar in de Berlijnse Opera geplande, opvoeringen van Mozarts opera Idomeneo, Re di Creta, die een reprise zouden worden van de presentatie in 2003 ? welke de aanleiding vormt voor deze bijdrage met commentaar, niet Rond 1900 speelt, maar een eeuw later, is het een fenomeen van alle tijden en mag het zeker niet onopgemerkt en zonder reactie voorbijgaan aan aan al die cultuur-geïnteresseerden, die met hun volle overtuiging zijn verankerd in een veelkleurige samenleving, waarin de kritiek-in-elke-denkbare-vorm steeds een bijdrage dient te zijn ter bestendiging, en eventuele dynamische verruiming, van onze normen en waarden. […]
1889: Jules Verne’s journalistieke toekomstvisie op 2889
Nathaniël Faithburn ? nomen est omen (geldt hier, lijkt ons; en als u nu verder leest, zult u begrijpen waarom) ? had zich in 2789 “laten bevriezen uit liefde voor de wetenschap”, maar als, in overeenstemming met zijn wensen, dokter Sam (Doctor Who? ? Een Neef van die Uncle Sam, waarschijnlijk) hem exact een eeuw later een “onderhuidsche inspuiting met enkele druppels van het beroemde Brown-Sequard extract, dat nog steeds in de mode is” toedient, dan blijft de mummie slechts mummie. Het nuchtere commentaar van de behandelende arts is vervolgens: “Wel…..ik geloof dat de winterslaap te lang geduurd heeft.” […]
Nathaniël Faithburn ? nomen est omen (geldt hier, lijkt ons; en als u nu verder leest, zult u begrijpen waarom) ? had zich in 2789 “laten bevriezen uit liefde voor de wetenschap”, maar als, in overeenstemming met zijn wensen, dokter Sam (Doctor Who? ? Een Neef van die Uncle Sam, waarschijnlijk) hem exact een eeuw later een “onderhuidsche inspuiting met enkele druppels van het beroemde Brown-Sequard extract, dat nog steeds in de mode is” toedient, dan blijft de mummie slechts mummie. Het nuchtere commentaar van de behandelende arts is vervolgens: “Wel…..ik geloof dat de winterslaap te lang geduurd heeft.” […]
Rekenopgaven in een schoolboekje anno 1879
Van een boekenvriend kreeg ik, enige jaren geleden alweer, een rekenboekje uit 1879 ten geschenke, omdat het anders, in opdracht van een grossier, als oud papier moest worden beschouwd en aansluitend vernietigd. Het boekje telt 275 opgaven, hier Voorstellen genoemd, die voor de lagere scholen bestemd waren. […]
Van een boekenvriend kreeg ik, enige jaren geleden alweer, een rekenboekje uit 1879 ten geschenke, omdat het anders, in opdracht van een grossier, als oud papier moest worden beschouwd en aansluitend vernietigd. Het boekje telt 275 opgaven, hier Voorstellen genoemd, die voor de lagere scholen bestemd waren. […]
Overbodigheden geïnventariseerd
Rond 1900 zal er ongetwijfeld eveneens al heel veel overbodigs op dit ondermaanse te signaleren geweest zijn, maar als we dat fenomeen vandaag de dag nog maar weer eens aan een kritische beschouwing onderwerpen en dan zien in hoeveel verschillende vormen zich de vele snufjes en aanverwants aan ons opdringen, ontkomen we niet aan de hier en daar beangstigende indruk dat het soms toch wel gaat om gematerialiseerde waanideeën. Maar, door dat te bedenken, is de zo noodzakelijke relativiteit weer volop aanwezig. […]
Rond 1900 zal er ongetwijfeld eveneens al heel veel overbodigs op dit ondermaanse te signaleren geweest zijn, maar als we dat fenomeen vandaag de dag nog maar weer eens aan een kritische beschouwing onderwerpen en dan zien in hoeveel verschillende vormen zich de vele snufjes en aanverwants aan ons opdringen, ontkomen we niet aan de hier en daar beangstigende indruk dat het soms toch wel gaat om gematerialiseerde waanideeën. Maar, door dat te bedenken, is de zo noodzakelijke relativiteit weer volop aanwezig. […]
Parry’s ‘Jerusalem’ — traditie op BBC’s Last Night of the Proms
Het zal je, als kunstenaar, toch maar tijdens je aardse bestaan reeds overkomen: je naam blijft ten eeuwigen dage voornamelijk verbonden aan slechts één werk, ook al zijn er, verspreid voorkomend, mensen en instellingen die iets meer over je weten en ook proberen die kennis in woord en geschrift, en, mutatis mutandis, in gepaste klanken, te blijven verspreiden. […]
Het zal je, als kunstenaar, toch maar tijdens je aardse bestaan reeds overkomen: je naam blijft ten eeuwigen dage voornamelijk verbonden aan slechts één werk, ook al zijn er, verspreid voorkomend, mensen en instellingen die iets meer over je weten en ook proberen die kennis in woord en geschrift, en, mutatis mutandis, in gepaste klanken, te blijven verspreiden. […]