‘Peladanomanie’

Op deze mij onbekende term stuitte ik zojuist in een bespreking van de roman De Veilingmeester van Walter van den Broeck (Boekenpost, mei/juni 2008). Het woord refereert uiteraard aan de hier al eens aangestipte Joséphin Péladan en kan — volgens die ene site waarop de term te vinden is — als volgt worden gedefinieerd: “Péladanomanie … Lees verder “‘Peladanomanie’”

Nieuw op DBNL

Van en over rond 1900, onlangs geplaatst op de website van de Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren: – Herman Gorter, Herman Gorter Documentatie 1864-1897 (ed. E. Endt) – Karel van Isacker, Mijn land in de kering 1830-1980. Deel 1: Een ouderwetse wereld 1830-1914 – Justus van Maurik, Indrukken van een ‘Tòtòk’ – D.A. Stracke, … Lees verder “Nieuw op DBNL”

Büchmanns schat aan gevleugelde woorden opnieuw aangepast

Bijzondere taalgevoeligheid Toen Georg Büchmann in 1884 overleed, was hij weliswaar nog maar 62 jaar oud, doch kon hij bogen op een rijk en vervuld leven. Na studies theologie, archeologie en filologie was hij reeds als drieëntwintigjarige te Erlangen gepromoveerd op de karakteristieke verschillen tussen de Germaanse en de Slavische taalstammen. Van jongs af aan … Lees verder “Büchmanns schat aan gevleugelde woorden opnieuw aangepast”

‘Tussen roem en vergetelheid. Terug naar de negentiende eeuw’

Pas verschenen: Filter, tijdschrift over vertalen, jaargang 14, nr.3: ‘Net als alle andere mensen worden ook vertalers meestal vergeten en zelden bedolven onder roem of andere aandacht. Naarmate je verder terugblikt wordt het duidelijker dat vertalers een grote kans hebben uit het collectieve geheugen te verdwijnen. Filter doet daar iets aan, dit keer door terug … Lees verder “‘Tussen roem en vergetelheid. Terug naar de negentiende eeuw’”

Een stoeterij van wilde veulens uit Carmen Sylva’s Enge Bos

We hebben u verleden week vrijdag, dus tijdig tevens geheel duidelijk, gewaarschuwd, en hier is ze dan weer, omdat thans de maand maart is uitgebroken: Carmen Sylva (1843-1916) heeft ook haar zieleroerselen met betrekking tot die maand, in de vorm van twee gedichten, aan het papier toevertrouwd. Het eerste heeft de korte, krachtige titel Hafiz, … Lees verder “Een stoeterij van wilde veulens uit Carmen Sylva’s Enge Bos”

Woordenboek der Nederlandsche Taal online

In 1864 begon men er aan. Een eeuw en aantal decennia later is het met zo’n 450.000 trefwoorden uitgegroeid tot het grootste woordenboek ter wereld: het Woordenboek der Nederlandsche Taal, kortweg WNT. Vanaf zaterdag 27 januari zijn de 43 kloeke banden ook online te raadplegen. Gratis, welteverstaan. Het WNT omvat de betekenis en geschiedenis van … Lees verder “Woordenboek der Nederlandsche Taal online”

Het Jiddisch (2)

Israel Zangwill “Die jiddische Sprache enthält das Wesen eines ganz besonderen Lebens, das anders als alle anderen ist,” (1) schreef Israel Zangwill (1864-1926) in 1906. Hij was de zoon van een Joods-Russische emigrant, en werd in het Londense East End geboren. Zijn eerste opleiding ontving hij aan de Jew’s Free School, daarna studeerde hij aan … Lees verder “Het Jiddisch (2)”

Het Jiddisch (1)

Taal in ballingschap In het tijdschrift Onze Taal van januari 2007 wijdt Marc van Oostendorp onder de titel Zullen we maar weer Hebreeuws praten? een uitgebreid artikel aan de wankele positie van het Jiddisch. Dat de schrijver begint met een citaat van de winaar der Nobelprijs voor Literatuur van 1978, Isaac Bashevis Singer (1902-1991) (*) … Lees verder “Het Jiddisch (1)”

Spelling en accentuering van Sofja Goebajdoelina en andere namen

Софья Губайдулина ― Sofja Goebajdoelina Haar naam wordt ten onrechte in onze taal helaas dikwijls gespeld als Sofia Gubaidulina, waarvoor niet de geringste aanleiding bestaat. In de voornaam valt de klemtoon op de laatste lettergreep: Sofjá ― in het Russisch is die laatste lettergreep slechts één letter de Я, die in onze taal als ja … Lees verder “Spelling en accentuering van Sofja Goebajdoelina en andere namen”

Nieuwe woorden die rond 1900 zijn ontstaan

Etymologische achtergronden Hoewel de dit voorjaar verschenen verzameling van veelvuldig gebruikte begrippen, die Wolfgang Seidel heeft samengesteld, een Duitstalige aanvulling betreft op de hoorn des overvloeds aan nieuwe woorden, kunnen we er niet aan voorbij, omdat menig nieuw woord dat rond 1900 zijn intrede daar heeft gedaan, tevens in het Nederlands is aanvaard. Wat in … Lees verder “Nieuwe woorden die rond 1900 zijn ontstaan”