Over verschenen en niet verschenen boekbanden van Johan Thorn Prikker

‘De Bruid’ van Johan Thorn Prikker kennen we bijna allemaal. Maar in het Rotterdamse Boijmans Van Beuningen kan men nu, voor het eerst in veertig jaar, zo goed als zijn hele, geweldige en veelzijdige oeuvre zien. En de vitrine met de door hem ontworpen boekbanden herbergde nog een aangename verrassing. […]

Een ieder die nog niet naar de grote Johan Thorn Prikker-tentoonstelling in het Boijmans is geweest, sommeer ik bij deze direct in de trein te stappen! De expositie is in zijn soort – ik bedoel: een tentoonstelling gewijd aan een Nederlandse art nouveau-kunstenaar – mijns inziens een van de allermooiste die ik ooit gezien heb. Tot de grote Carel de Nerée tot Babberich-expositie die in een hypothetische toekomst zal gaan plaatsvinden uiteraard. De Bruid van Thorn Prikker kennen we allen — prachtig. Maar in Rotterdam kan men, voor het eerst in veertig jaar, zo goed als zijn hele, geweldige en veelzijdige oeuvre zien.

Een van de terreinen waarop Thorn Prikker zijn kunsten toepaste was, uiteraard zou ik zeggen, de boekband. Op enkele details betreffende deze boekbanden zoomen we vandaag even in.

Thorn Prikker heeft, zeker in vergelijking met enige van zijn kunstbroeders als Toorop, Neuhuys of Wenckebach, eigenlijk heel weinig boekbanden ontworpen: een handjevol meen ik. (Ik heb helaas heden geen beschikking over een exemplaar van Braches’ Nieuwe Kunst, dus ik schrijf dit uit het hoofd; feitelijke aanvullingen zijn dus welkom.) Een ieder die weleens een antiquariaat of tweedehandsboekenmarkt bezoekt, zal de ontwerpen kennen die Thorn Prikker maakte voor de bestsellers Het jongetje (1898) en Het zusje (1900) van zijn vriend Henri Borel, die nogal wat drukken beleefden. Het omslag van Thorn Prikkers Brieven aan Henri Borel is ook niet zeer obscuur te noemen. Deze staan alle drie in Braches.

Een grote verrassing waren de twee boeken die ik een vitrine in het Boijmans zag waarvan ik niet —  en Braches ook niet getuige zijn naslagwerk — wist dat Thorn Prikker deze ook versierd had. Het betrof gebonden exemplaren van het interessante De stille stad en Levenshonger, wederom van Borel, beide verschenen rond 1901. De twee boeken bleken volgens het bijschrift versierd met ornamenten van Thorn Prikker. (Wie de tekeningen maakte stond er helaas niet bij vermeld, maar daar moet toch achter zijn te komen?) Dat hebben de onderzoekers van het Boijmans (en het Drents Museum, waar de exemplaren vandaan komen) maar mooi gevonden! Leuke, bepaald niet onbelangrijke details. Beide boeken zijn, voor zover ik daar zicht op heb, wildzeldzaam.

Lees ook:  Art nouveau herontdekt in Brussel

Een ander leuk detail dat we u hier nog kunnen presenteren vinden we in een hier al een genoemd briefje van Henri Borel; als Thorn Prikker in september 1899 iets meer tijd had gehad, dan hadden de tentoonstellingsmakers nog een boek in de vitrine kunnen leggen. Nu is niet Thorn Prikker maar Jan Toorop de kunstgeschiedenis in gegaan als ontwerper van de fraaie band van Borels roman Een droom, die eind 1899 bij Van Kampen verscheen.

 

3 gedachten aan “Over verschenen en niet verschenen boekbanden van Johan Thorn Prikker”

  1. Waarde S.,
    Fijn te vernemen dat er een heuse Thorn Prikker tentoonstelling gaande is. Meer dan fijn.
    Voor mij een reden om snel naar Boijmans te gaan. Overigens, is er een catalogus van?
    Hartelijk dank,
    Nico Weber

  2. Waarde Nico,

    Ik zou inderdaad snel gaan, is geloof ik nog maar tot mid februari.
    Er was wel een begeleidende publicatie. Voor zover ik kon zien echter helaas geen oeuvre catalogus. Ik kon het sowieso niet goed zien en heb hem ook niet gekocht. Ik was er op zondag en het museumwinkeltje was me veel te druk.
    Hartelijk
    S.

  3. Zoekend naar illustraties voor een boek van prof. Peter Nissen over de geschiedenis van Roermond (waarin hij een verhaal uit Henri Borels ‘De stille stad’ aanhaalt en vertelt dat het omslag van deze bundel van Roermondenaar Louis Raemaekers zou zijn) lees ik op uw blog dat het boek versierd is met ornamenten van Thorn Prikker. Geldt dat ook voor het omslag? En zou u ons kunnen helpen aan een foto van boek in hoge resolutie? U zou ons (redactiecommissie van Peter Nissens boek) daarmee een groot plezier doen!
    Bij voorbaat dank voor uw reactie, met vriendelijke groet,
    Gerard van de Garde

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *