‘Taalbal’

Een vrij recente manier om mensen het Nederlands te leren is door middel van een ’taalbal’. Dit is een zeer lelijk woord. Zouden de bedenkers deze term ontleend hebben aan regel 15 van J.H. Wedelove’s (wie is dat eigenlijk) ‘Drie verzen op Gorter’ in De Gids van 1894?

I.
Aan Herman Gorter, den dichter van Mei.

Des Levens lach is onverbreek’lyk breed,
ze stoeit wat met ons de kleinen van heden,
grooten, die kleen zijn onder ’t wijde kleed,
dat Zon en Lucht-getij al meer verbreeden.

Wij denken, dat wij daag’lyks groeien, maar
de Wereld groeit, en wij in Haar, o! zie den
Mensch! hoe hij, gescheiden van ’t Hoog Altaar
van ’t Wezen Gods moet eeuwig eenzaam vlieden.

Ach! ieder kan, wat hij niet weet, van ’t Harte
rukken, Gods Vaderhand, dan wendt van Smarte
zich ’t Leven weg en weent en lacht alleen.

Gij zegt, wij zijn de deelen Gods. Neen! Neen!
wij zijn wat menschen zijn, weten niet wat.
Wie ziet wat hem in Duister houdt omvat?

II.
Maar wee! Ik zie Mei-dichter nu met harde handen grijpen,
of ’t Leven een raket-spel waar’, naar ’t lichaam van het Woord,
die glazen Taal-bal wilt aan stukken splijten, maar nooit rijp en
murw één menschlyke Stem deemoediglyk hebt aangehoord.

Verwatene taal-trotskop, uw ruw penseelen en kletteren
met ragfijn-flikk’rende muziek en kleep’lend klokke-tikken
is fraai op ’t eerste, o!…, maar wat geen traan uit ’t oog kan wikken,
is Niets: de Dood is als uw trots, slaande al het Goede in spetteren.

Wat niet Goed is moet maar heel stil zijn en uw vage Emotie,
verborgen onder kleedertjes van hoorbare Eruditie,
doet u als sterke Joris omgaan dwaaslyk met Ambitie.

Wie verloor er als gij, een godlyke Mei, die Devotie
moest binden aan u als aan Moeder een kind, Kontemplatie
van ’t kleine naar God? Keer! maar bid eerst deez’ Taal om uw Gratie.

III.
Mei zijt Ge begraven?
o! droef Symbool,
is een zee-graf gegraven,
en de kleine aureool
van zijn zelfje op Uw Sponde gericht?
o! waar? vraag ìk Mei
nu, waar is Uw Gezicht?
en wien bengelt in ’t Hart
Uw klok, Die gemard’
tot geschrei,
en gemarteld’ ’t lief leventje leed?
Nooit meer Balder verdoemd,
die Uw lippen verstomd,
en ’t blank Leven te gronde gedoemd.
Maar wij allen, die staan,
met wee-moed begaan
om het Kind eens Holland de liefste,
en Die nòg ons verwint,
dat tranen gelinde
uit erinnerende oogen vervlieten.
niet Uw dichter, Uw kind,
wien het slechte verwinnen begint.
‘k Hoor als vroeger luid kweelde
in den Hoogen Uw Beeld
als een nachtegaal, luitlend gedragen
door onze Liefde, zich lieflyk vervlechtend,
en waar zinkt de onoprechte,
die het Leven U aan heeft gedragen:
En wij buigen het hoofd,
met moeinis omloofd,
zilvren stemmen doen teederlyk vragen:
O! blijf nog nabij
Ons! o! lief-zoete Mei,
wie Gij, licht, ten Geluk hebt gedragen!
Dan ween om het leed,
dat trotsch dwaasheid beleed,
die U meer dan wat vreemds kon vergeten.

19 Okt.