Vergeef me deze ietwat bombastische titel, maar hij kwam in me op na het zien van de nieuwste gadget van onze allesbepalende vrienden van Google: Reis de wereld over met je Google startpagina.
Deze formulering deed me eerstens denken aan het welbekende boekje van Xavier de Maistre,Voyage autour de ma chambre uit 1794, waarin hij – 200 jaar voor Google – poneert dat je je huiskamer niet uit hoeft voor allerlei (reis)sensaties en -indrukken. Precies wat de internetgigant uit Californië nu opnieuw uitvindt.
Maar iemand die veel meer nog dan De Maistre op allerlei moderns anticipeerde was uiteraard onze held J.-K. Huysmans. Zou bij iemand van Google de beroemde ‘Londen-scène’ uit À Rebours (1884) wel eens opgekomen zijn? Beter nog dan daadwerkelijk de reis máken, kan je hem simuleren. Ik citeer (ironisch genoeg dankzij Google-books) uit de Engelse uitgave:
He settled down comfortably in this fictional London, happy to be indoors, listening to the sepulchral hooting of the tugs travelling down the Thames, behind the Tuileries, near the bridge. His glass was empty; despite the warm fug that filled his cellar, which the fumes of cigars and pipes made still stuffier, he gave, as he suddenly returned to the reality of this foul-smelling wet weather, a little shiver. (…)
What’s was the point in moving, when one could travel so splendidly sitting in a chair? Wasn’t he in London now, surrounded by London’s smells, atmosphere, inhabitants, food, utensils? What therefore could he expect, other than fresh dissapointments, as in Holland? (…)
I would be insane to risk losing, by an ill-advised journey, these unforgettable impressions.
De Maistre schreef ook nog een vervolg, Voyage nocturne autour de ma chambre – misschien wat geforceerd, maar toch ook heel aardig. Bij de Ikea vond ik enige jaren geleden tientallen exemplaren van de Zweedse vertaling van de eerste Voyage over vele boekenkasten verspreid. Een mens kan ervan gaan dromen.
Curieus!
In 1797 is de Maistre ook in het nederlandse vertaald, zag ik net toevallig n Buisman – Populaire prozaschrijvers, 1600-1815. dit voor de volledigheid.