Van en over rond 1900, onlangs geplaatst op de website van de Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren: – Dirk van Delft, Heike Kamerlingh Onnes. Een biografie – Frederik van Eeden, Dromenboek (ed. Dick Schlüter) – A.B. Loosjes-Terpstra, Moderne kunst in Nederland 1900-1914 – Maurice Maeterlinck, De blauwe vogel – Herman Teirlinck, Brussel 1900 – … Lees verder “DBNL — Nieuwe titels (mei)”
Maand: april 2008
Wereld Esperantobond 100 jaar
De Universala Esperanto-Asocio bestaat honderd jaar. ‘Een neutrale taal zonder uitzonderingen blijft een intellectuele noodzaak voor de mensheid’, vindt Probal Dasgupta, voorzitter van de Wereld Esperantobond. Lees verder op de website van Knack.
‘Peladanomanie’
Op deze mij onbekende term stuitte ik zojuist in een bespreking van de roman De Veilingmeester van Walter van den Broeck (Boekenpost, mei/juni 2008). Het woord refereert uiteraard aan de hier al eens aangestipte Joséphin Péladan en kan — volgens die ene site waarop de term te vinden is — als volgt worden gedefinieerd: “Péladanomanie … Lees verder “‘Peladanomanie’”
Imagologie: de werking van stereotyperingen
In de negentiende eeuw ontstaan begrippen als Volksgeist en Volksseele. In Europa ontstaat overal een groeiend nationaal besef en daarmee ook een politiek nationalisme. Cultureel wordt dit geuit in patriottistische poëzie, nationaal-historische romans en in historiestukken in de schilderkunst. In de wetenschap onderzocht de Germanistiek bijvoorbeeld de essentie van het germanendom door middel van taal, … Lees verder “Imagologie: de werking van stereotyperingen”
Het tijdschrift Jugend
In 1896 verscheen in Duitsland de eerste aflevering van Jugend, een rijk geïllustreerd tijdschrift, opgericht door Georg Hirth (1841-1916). Het blad verwierf al snel bekendheid door de compleet nieuwe vormgeving. De opmaak, typografie en de illustraties bleken richtinggevend: het tijdschrift werd de naamgever van een stroming die rond 1900 de kunsten zou beheersen: Jugendstil. De … Lees verder “Het tijdschrift Jugend“
Literaire handschriften
In de laatste catalogus met literaire handschiften (nr. 333 – april 2008) biedt het Franse antiquariaat l’Abbaye-Pinault een aantal brieven aan van enkele van de grootste schrijvers uit het fin-de-siècle. De mooiste zijn mijns inziens de volgende: Gabriele d’Annunzio (1863-1938) – Ongedateerde brief aan een van zijn muzes Marie de Régnier (1875-1963) : «…N’avez-vous pas … Lees verder “Literaire handschriften”
Het voorjaar bezongen
Op nogal misantropische wijze door Jean Richepin in het openings- en titelgedicht uit zijn Baudelariaanse, ietwat decadente bundeltje Les Blasphèmes uit 1884: Ah! ne me parlez pas du printemps! Zut! Assez ! Je le sais parbleu bien, que les froids sont passés, Que ma fenêtre close au soleil s’est ouverte, Et que les cieux sont … Lees verder “Het voorjaar bezongen”
Opnieuw verschenen: ’t Bolleken
De Vlaamse uitgeverij Houtekiet heeft Cyriel Buysse’s roman over drankmisbruik (‘De titel van deze kostelijke korte roman verwijst naar de slokdarmverzwering, gevolg van drankmisbruik, die aanvoelt als een bolletje dat de keel verschroeit.’) ’t Bolleken uit 1902 opnieuw uitgegeven. Een goede zaak, want zoals u weet kan ik de lectuur van Buysse aan een ieder … Lees verder “Opnieuw verschenen: ’t Bolleken“
DBNL — Nieuwe titels (april)
Van en over rond 1900, onlangs geplaatst op de website van de Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren: – F.L. Bastet, Louis Couperus. Een biografie – Herman Gorter, Het imperialisme, de wereldoorlog en de sociaal-democratie – Jan Rudolf Thorbecke, Historische schetsen – De Gids, jaargangen 1894, 1897 en 1901
Henri Borel – Verteedering
De hier al eerder besproken schrijver van de neo-mystieke bestseller Het Jongetje (1899) lijkt – afgaand op zijn literaire werk – een kleine obsessie te hebben gehad met het verschijnsel prostitutie. Cultuurhistorisch – in het licht van de zogenaamde gespletenheid van het fin de siècle – is deze schijnbaar paradoxale combinatie natuurlijk interessant. De wijze … Lees verder “Henri Borel – Verteedering”