In november halen mensen met een klein beetje ouderwetse poëtische scholing altijd J.C. Bloem aan (‘Altijd November, altijd regen…’). Maar eigenlijk is het ook, zeker vanuit het 1900-perspectief, erg Hélène Swarth-weer, die zoals bekend bundels vol ongelukkige liefde en zeer slecht Hollands weer publiceerde. Bundels waar Bloem overigens inhoudelijk wel wat schatplichtig aan is. Bewijs hiervan vinden we ook in de bloemlezing die hij in 1952 uit Swarths poëzie samenstelde (Het zingende hart, keur uit haar gedichten). Dit, voor haar typische novembergedicht komt uit haar Stille dalen (1899):
November.
Vijandlijk vlijmt lijkwit Novemberlicht
En Noordewind doorboort me, een spitse dolk.
Kil ritslend krimpt gerimpeld bladervolk
Dat, vaal en vuil, in grauwe lompen ligt.
Elk regenplasje wordt een noodlotskolk,
Waarin voor elke windvlaag willoos zwicht
’t Arme afgedankte volk, eens blij gericht
Naar hemels blauw, elk blad een aardetolk.
Pijnigend schrijnt, door kleed en porie heen,
Het scherpgewette lemmet van den wind,
Tot in mijn hart vol troosteloos geween.
En ’t valsche licht valt waar wat schemer mint
Vergeten school. – En rillend sta ‘k. als een
Die door zijn vrienden zich verraden vindt.
Beste Sander,
Er moet nog een gedicht op magazijn liggen dat begint met: ‘Ik ben in de Novembermaand geboren’. Ik schreef het lange tijd terug en hoop het nog eens op te diepen. Die zin is puur autobiografisch, ik was een week of wat terug jarig.
Nee, niet mijn favoriete maand.
Helene Swarth (ik krijg de accenten niet op de e’s)vind ik geweldig. Hoe fijn om weer een gedicht van haar gepubliceerd te
zien! Het is uiteraard toch anders dan het het veelgeprezen gat in de kalender van Achterberg.
Met veel genoegen,
Nico Weber
Dank , inderdaad prachtig van somberte, op de markt wel te krijgen Verzen, waarin oa Blauwe Bloemen, Rouwviolen door van Kampen
mooi uitgegeven, lees ook mischien Frans Bastiaanse:Een late najaars-vogel strijktHet water met zijn vale vlerk, Toat hij rijst en zwenkend wijkt
In t kleurlos grauwe regen-zwerk.
November, heerlijk…….!
Ruurd Born