Beste lezers, vergeef de vele berichten over J.K. Huysmans, maar ik ben bij vlagen (nu dus) veel met hem bezig. Zo herlas ik na À Rebours Robert Baldicks biografie van Huysmans. Verslag volgt wellicht later. Zojuist stond ik echter voor mijn boekenkastje en mijn oog viel daar op een boek (James Huneker – Painted Veils, 1920) waar ik twee jaar geleden ook al eens over schreef. Deze maal viel mij oog al bladerende op de volgende aardige passage over de boekenkast van de hoofdpersoon. Niet alleen in Nederland (en elders in Europa) deed Huysmans (en consorten) nogal wat stof opwaaien. Ook over de Atlantische ocean, als we Hunekers roman mogen geloven:
“Milt’s eye roved over the books on a dozen shelves. “Ah! Here are your gods. Stendhal, Baudelaire, Flaubert, Anatole France, Huysmans, Maurice Barrès – how I loathe that metaphysical dandy! – Nietszche, unfortunate madman, Ibsen, Max Stirner, William Blake, another lunatic – a nice gang of mind-poisoners. With exception of Huysmans they are corrupters of youth Listen to this -” and he opened on the last page of A Rebours. “ ‘Take pity, O Lord, on the Christian who doubts, on the sceptic who seeks to believe, on the convict of life, who embarks alone, in the night, beneath a sky no longer lit by the consoling beacons of ancient faith.’ For me, that is the saddest sentence in all the music of your prose-men. Great artists? Yes. But guides to damnation. Moral anarchs, their teaching will lead to the anarchy of physical violence. Mark my words. All Europe will suffer sometime from their doctrines.” (p. 205-206)
Aardig ook dat JKH zelf nog half-en-half voor anarchist wordt uitgemaakt: als ambtenaar van BiZa had hij aan het eind van zijn carrière te maken met de opvang van slachtoffers van anarchistische aanslagen.
Voor de amerikaanse receptie van JKH, zie vooral ook Brian Banks, The Image of Huysmans – daar wordt Huneker zeer zeker besproken. Sowieso een aardig uitputtend overzicht van de verschillende scholen van interpretatie waaraan JKH onderhevig is geweest.
Lees: “Voor de angelsaksische receptie van JKH …”
Ik heb dat boek van Banks helaas niet, en heb het ook nimmer ingezien, maar ik wil dat gaarne: Op zoek dus! Dank!