Van alle decadenten is Oscar Wilde nog altijd het meest in trek. Daarbij wordt in recente uitgaven steeds meer aandacht besteed aan onderbelichte aspecten van zijn oeuvre. Zo verschenen onlangs zijn korte gedichten met vertalingen als Vallend bloemblad (Liverse, 2013). Nu besteedt Uitgeverij Nadorst met een tweetalige uitgave aandacht aan een ander onderdeel van zijn werk: Wilde’s prozagedichten ofwel Poems in Prose.
Bij deze prozagedichten moet je niet denken aan experimentele visioenen à la Rimbaud. In plaats daarvan zijn Wilde’s zes Poems in Prose korte, poëtische schetsen die aan Bijbelse parabels doen denken. Ook de stijl is geënt op het Heilige Schrift. Met deze zin begint bijvoorbeeld ‘The Master’: ‘Now when the darkness came of the earth Joseph of Arimathea, having lighted a torch of pinewood, passed down from the hill into the valley.’ Wilde heeft zich de archaïsche taal van het Heilige Schrift eigengemaakt, maar preekt voor een andere parochie.
In de meeste vertellingen krijgt een Bijbels verhaal een nieuwe wending. Zo is ‘The Doer of Good’ een hervertelling over de wonderen van Christus, waarin Hij ziet hoe de fortuinlijken hun herwonnen gaven gebruiken. De genezen melaatse leeft als een decadent avant la lettre, de ogen van de ex-blinde zijn enkel gevuld met lust, en Lazarus zit eenzaam wenend aan de rand van de weg. Het mistroostige einde is vrijwel identiek – in inhoud, niet in vorm – aan de slotregels van dit onlangs besproken gedicht van José Asunción Silva.
Wilde’s prozagedichten zijn geen parodieën op Bijbelse verhalen. Het zijn hervertellingen vanuit zijn eigen perspectief. Zijn blik is soms ironisch, soms bitter of somber, maar nooit oneerbiedig. In sommige verhalen lijkt de boodschap zelfs in lijn met een christelijke interpretatie te liggen. Zo lijkt het laatste en langste verhaal van de zes, ‘The Teacher of Wisdom’, met een duidelijke moraal te eindigen, in weerwil van Wilde´s aforistische afkeer van moraliserende kunst.
De kracht van deze schetsen ligt in hun bondigheid, hun archaïsche, elegante stijl, en hun oorspronkelijke visie op kunstzinnige en religieuze thema’s. In deze uitgave gaan ze vergezeld van een biografische en inhoudelijke inleiding, een getrouwe vertaling, en tekeningen van Charles Ricketts. Daarmee is Prozagedichten/Poems in Prose een mooie aanvulling op de Nederlandse Wilde-literatuur – verplichte kost voor twintigste-eeuwse decadenten en Wilde-aanbidders, en een aanrader voor andere literatuurliefhebbers.