Cultuur rond 1900

DBNL — Nieuwe titels (juli 2009)

Sinds het bestaan van de Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren is de eerste dag van de maand een moment op naar uit te kijken. Dan wordt de mooiste virtuele boekenkast van de Lage Landen steevast met een aantal smakelijke meters uitgebreid. Ook voor de lieve lezers van dit weblog zit er altijd wel iets bij, en dat is deze keer niet anders. […]

(Niet helemaal) fictieve receptie van De Nieuwe Gids

Daar kunnen we over lezen in de zéér (volledig) autobiografische roman Naar de diepte van onze vriend Henri van Booven. De roman verscheen in 1924, maar de scène speelt zich af rond 1891: […]

Willem Witsen: Tachtiger in brief en beeld

Op de website Het Geheugen van Nederland is het uitgebreide archief van beeldend kunstenaar Willem Witsen (1860-1923) bijeengebracht. Het archief omvat onder andere zo’n tweeduizend brieven en evenzoveel kunstwerken van de schilder, etser, aquarellist en fotograaf. […]

DBNL — Nieuwe titels (oktober 2008)

Van en over rond 1900, onlangs geplaatst op de website van de Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren:

– G.J.P.J. Bolland, Zuivere rede en hare werkelijkheid (1904)
– Gerrit Borgers, M.J. Boas-Grönloh en Marten Scholten, Nescio (Schrijversprentenboek 14, 1970)
– Johanna Breevoort, Stomme zonden (1916)
– Ferdinand Domela Nieuwenhuis, […]

Van en over rond 1900, onlangs geplaatst op de website van de Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren:

Gelezen: Van de liefde die vriendschap heet

Met genoegen las ik de hier zojuist aangekondigde briefwisseling tussen Kloos en Verwey. Ik zal puntsgewijs toelichten wat de oorzaak van dit genoegen was: – Hoewel de Tachtigers doorgaans met de nodige egards besproken en behandeld worden, bestaan er, in tegenstelling tot auteurs van latere periodes als bijvoorbeeld Elsschot of Hanlo (eigenlijk zou hier ook … Lees verder “Gelezen: Van de liefde die vriendschap heet”

Van de liefde die vriendschap heet

Bij uitgeverij Vantilt verscheen onlangs Van de liefde die vriendschap heet, bezorgd door Ilona Brinkman en Rob van de Schoor. Deze eerste integrale uitgave van de briefwisseling tussen Willem Kloos en Albert Verwey geeft een indringend beeld van een bijzondere schijversvriendschap: niet alleen komt de fameuze ruzie over enkele versregels uit Verweys gedicht ‘Hemel- en … Lees verder “Van de liefde die vriendschap heet”

De onbevoegdheid der Hollandsche literaire kritiek

In 1886 verscheen bij uitgever W. Versluys te Amsterdam de brochure De Onbevoegdheid der Hollandsche Literaire Kritiek. De auteurs van het vlugschrift waren de jonge Tachtigers Willem Kloos en Albert Verwey, die onder meer met deze boutade hun beweging op de literaire kaart wilden zetten. Dat ging gepaard met de nodige bombarie; er moest eerst … Lees verder “De onbevoegdheid der Hollandsche literaire kritiek”

Kloos en Verwey – Van de liefde die vriendschap heet

Uitgeverij Van Tilt kondigt voor november deze door Ilona Brinkman en Rob van de Schoor verzorgde en ongetwijfeld interessante en vermakelijke briefwisseling aan: ‘Bij de uitgave van Willem Kloos’ Zelfportret (1986) is al gewezen op het belang van een volledige uitgave van de “voor onze kennis van Kloos zo bijzonder belangwekkende briefwisseling met Albert Verwey”. … Lees verder “Kloos en Verwey – Van de liefde die vriendschap heet”

Het prozagedicht: ’tussenrijk tussen proza en poëzie’

In het genre van het prozagedicht staan twee benaderingen tegenover elkaar: het prozagedicht als een zeer vrije vorm van poëzie (Baudelaire) tegenover een geconcentreerde, geïntensiveerde verschijningsvorm van proza (Huysmans). Naar welke traditie voegen de Tachtigers zich als zij gaan experimenteren met dit voor Nederland nieuwe genre? En: zijn er nog sporen van die traditie terug … Lees verder “Het prozagedicht: ’tussenrijk tussen proza en poëzie’”

Polderdecadentisme

M.G.L. van Loghem (1849-1939) werd in de officiële literatuurgeschiedenis (wat dat ook mag zijn) vooral ‘beroemd’ onder zijn pseudoniem ‘Fiore della Neve’ die door de Tachtigers beschimpt werd om zijn oubolligheid. Desalniettemin schreef Van Loghem toch ook de roman Fokel (1898), over de immer in het zwart gehulde Friese titelheldin die ook de modernste literatuur bijhoudt: […]