Twee zomergedichten uit Dagen en daden door Albert Verwey

Gisteren vond ik tussen de opruimingsboeken een exemplaar van ‘Dagen en daden’ van Albert Verwey, uitgegeven door W. Versluys te Amsterdam in 1901. Het bewuste exemplaar heeft, getuige de bibliotheekstempels, een flinke rondreis door ons land gemaakt. Die omzwervingen hebben zich, te oordelen naar die stempels, boven de grote rivieren afgespeeld. […]

ZOMERDORP

De dorheid van de steden doet ons duiken
In groene dorpen die geen zon verwint.
Wij schuilen achter schuingekierde luiken
En dwarsbelatwerkt blind.

Wij lezen ’t boek met perkament en sloten
Waaruit de wijsheid zeeft van ouden tijd
Door ’t klokgetik en stofjes zondoorvloten
Wier ladder opwaarts leidt.

En heldre stem van ’t plaatsje en vaatmetaling
Zingt en klinkt weêr heel d’effnen morgen door:
Geur van rijp ooft en bloemen drijft zijn daling
Mijn droom van zomer voor.

Uit: Dagen en daden, onderdeel van
de gelijknamige bundel, 1901
Albert Verwey (1865-1936)

*    *    *    *   *    *

ZOMERAVOND

Wat stonden de oleanders stil; wat kroonden
Hen sterrenbeelden met hun schoonen boog;
En als een gloed en damp door ’t donker vloog
En lichte vensters van een trein, — (wat woonden

Daar vreemd en vreedzaam die, met aarzlend oog
Voorbijgegleden, even zich vertoonden
Der streek, wier lijf en lust naar andre toog,
naar lievre landen die hun lusten loonden) —

Wat klonk gedempt dan van ons beiden ’t spreken:
Zilvren gedachten gouden droomen na —
Tot we in de sterren zwijgend roerloos keken.

Tot we in dat blauw en nachtlijk gagesla
Door zooveel ogen, ons ook voelden weeken
Den dag die brandde en ’t hard daaringesta.

Uit: Lichte nachten, opgenomen
in de bundel Dagen en daden, 1901

*     *     *     *     *     *

Omzwervingen
Helaas is niet precies te zien wanneer het boek op reis is gezonden en wie van de drie bibliotheken het als eerste voor de lezersschare heeft aangeboden.
Tussen de naam van de auteur en de regel met plaatsnaam, jaartal en naam van de uitgever, staan twee stempels. Een ouderwetse ronde afdruk met daarop de tekst R.K. Bibliotheek Haarlem. Een wat moderner aandoend, minder fraai, tweeregelig stempeltje meldt dat het boek is afgeschreven door de R.K.O.L.B. Haarlem, hetgeen aantoont dat de beschaving inmiddels was voortgeschreden, aangezien in de tussenliggende periode er een wijziging in het systeem is gekomen: van R.K. naar RK Openbaar.
Onder de boven aangeduide regel staat een ovaal stempel met de twee woorden Leesmuseum Amsterdam, ook zonder datum. Aan de binnenzijde van de titelpagina vinden we ten slotte nog een stempel die ons verwijst naar de R.K. Openbare Leeszaal en Bibliotheek in de Zwanestraat van Groningen. Deze bevond zich tegenover Drukkerij Spiering die onder meer het katholieke dagblad Ons Noorden uitgaf.
Geheel passend bij de hier besproken omzwervingen is de titel  van de eerste afdeling gedichten van Albert Verrwey die in deze editie is opgenomen en welke op de zevende bladzijde van het boek is aangegeven — De Heelal-Spiegel.

Linnen als zijde
Voor het overige kunnen we over een aan de buitenzijde goed geconserveerd exemplaar spreken, en dat geldt tevens voor het overgrote deel van het binnenwerk. Alleen het rechter schutblad voorin is nogal aangetast door de verwijderde vellen die ooit waren ingeplakt, waarop de medewerker van de bibliotheek kon aangeven wanneer het boek uiterlijk weer diende te worden thuisgebracht. De fijndradige linnen band is glad als zijde.
Drie jaar geleden, in juni 2006, was het boek bij het antiquariaat in kwestie binnengekomen en sedertdien is het voor de prijs van tien euro te koop geweest. Door de regelmatige opruiming die de eigenaren intern houden, kon ik het voor één euro kopen. Meegekregen heb ik het al wel; betalen moet ik nog. Doordat ik toevallig alsnog bij de winkel in kwestie belandde zonder dat dit in de planning was opgenomen, had ik niet voldoend geld bij me voor het stapeltje oude nieuwigheden. Aangezien ik beneden de somma van twee miljard euro eigenlijk geen oplichting wil plegen — zulk wangedrag moet wel lonen! —, ga ik de volgende keer als een brave burger alsnog betalen.
____________
Afbeeldingen

1. Albert Verwey. Hoofd uitgelicht van grotere foto. De oorspronkelijke afdruk met de kledij van die tijd is op deze website wel vaker gebruikt.
2. Stempels R.K. Bibliotheek Haarlem, met daar deels overheen het stempel van Afschrijving uit de collectie.
3. Bibliotheekstempel Leesmuseum Amsterdam.
4. Stempel R.K. Openbare Leeszaal en Bibliotheek Groningen.

Lees ook:  'Herfst'


Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *