Perverse priesters in poeticis

‘Sander’, vroeg Toto mij onlangs, ‘er is nu zoveel te doen om stoute geestelijken, maar een ieder die de wereld en de negentiende-eeuwse literatuur kent, weet toch dat het daar wemelt van immorele clerici. Hè toe, doe eens een bescheiden literair-historische greep uit een bepaald slag literatuur, verschenen nadat de Goddelijke Markies, Matthew Lewis, Maturin, Petrus Borel en Ann Radcliffe onder ons verkeerden.’

• Lodewijk van Deyssel, De kleine republiek (1888). De ultieme Nederlandse kostschoolroman. Of er veel onzedelijks gebeurt is door Van Deyssels, euh, bijzondere taalgebruik niet altijd even duidelijk.

• Octave Mirbeau, L’Abbé Jules (1888). Uit hetzelfde jaar, maar deze roman over een wel heel immorele, ietwat perverse priester is een stuk heftiger en bitterder. Is in het Engels vrij gemakkelijk te vinden.

• Idem, Sebastian Roch (1890). De jonge protagonist in deze fraaie coming of age-roman wordt door een jezuïet verleid: bah!

• Gustave Flaubert, La tentation de Saint Antoine (1874). Oertekst over de vleselijke verleidingen die ook heiligen dienen te weerstaan.

• J.K. Huysmans, Là-Bas (1891). De geestelijken in deze klassieker maken het wel heel bont!

• Marie Marx-Koning, Dominee Geeston (1904). Over een niet per se perverse, maar wel treurige en zwakke geestelijke.

• Barbey d’Aurevilly, Un prêtre marié (1864). Spreekt voor zich, evenals – in deze context – de rest van Barbeys oeuvre.

• Frans Erens, De conferentie (uit Dansen en rhytmen, 1893). Minor classic over enkele geestelijken die het ervan nemen.

• Baron Corvo, Hadrian VII (1904). Een klassieke high-camp-pervertering van alles waar het pausdom voor staat.

• Louis Couperus, Langs lijnen van geleidelijkheid (1900). Ik had zin om Couperus te noemen: komen hier in het begin niet enkele leugenachtige geestelijken in voor?

• Ronald Firbank, The flower beneath the foot (1923). Hier, en in de meeste andere romans van Firbank, lopen allerlei heel erg rare priesters rond!